خاک های مشکل آفرین و روش های بهسازی آن (2)

تزریق تراکمی

خاک های نرم و ضعیف به وسیله ی تزریق ملاتی با اسلامپ بسیار کم (کم تر از 2/5 cm) و با فشار زیاد قابل متراکم شدن هستند. روشی که به عنوان تزریق تراکمی شناخته شده است، به دلیل این که ملات مورد استفاده بسیار غلیظ می باشد، حباب با ستونی تشکیل داده که جابه جایی خاک اطراف آن متراکم گردد. تزریق تراکمی ممکن است در یک سری نقاط مربوط به یک شبکه یا در امتداد یک خط اجرا گردد. فواصل تزریق های نقطه ای در محدوده ی 1 تا 4/6 متر انتخاب می شود. [18]
تزریق از بالا به پایین موجب خواهد شد که حباب ملات فوقانی، احتمال فرار بعدی ملات در سطح و بالاآمدگی آن را کاهش داده و مقاومت و تغییر اضافی ایجاد نماید که در اعمال بیش تر امکان استفاده از فشار تزریق بزرگ تر فراهم آید.

کاربردهای تزریق در بهسازی خاک

1- پُر کردن فضای خالی جهت جلوگیری از نشست های زیاد و تقویت خاک ریز پی
2- کنترل نشست و کاهش قابلیت نفوذپذیری خاک و یا ایجاد پرده های آب بند در سازه های خاکی جهت جلوگیری از فرار آب.
3- مقاوم سازی خاک ریز سازه موجود به منظور جلوگیری از جابه جایی ساختمان به دلیل خاکبرداری در هسمایگی. کوبیدن شمع و اجرایی شمعک های تزریقی.
4- کنترل جابه جایی زمین در حین عملیات احداث تونل
5- مقاوم سازی خاک برای کاهش سیستم های حفاظتی جانبی
6- مقاوم سازی خاک برای افزایش مقامت در برابر بارگذاری جانبی شمع ها
7- تثبیت شیروانی ها
8- کنترل تغییر حجم خاک های انبساطی به کمک تزریق دوغاب آهکی
معمولاً برای تثبیت خاک های ریزدانه ی پلاستیسیته بالا و قابلیت تورم 3 تا 6 درصد وزن خشک خاک به آن آهک افزوده می شود و برای تثبیت خاک ماسه ای و خاک با پلاستیسیته کم 3 تا 8 درصد وزن خشک به آن سیمان پرتلند می افزایند. [4]

تزریق با فشار

در تزریق فشاری خاک با ملات سیمان که تحت فشار بالا به صورت افقی تزریق شده، در یک گمانه ی حفاری شده از قبل، مخلوط می شود. سر لوله ی تزریق برای این که ملات در همه ی جهات تخلیه شود دوران می کند. هوا و آب جهت کمک به عمل اختلاط نیز ممکن است ترکیب شود. تزریق فشاری از انتهای گمانه شروع شده و به طرف بالای آن پیشروی می کند و به دنبال خود یک ستون یکنواخت از مخلوط و سیمان بر جای می گذارد. با هم پوشانی ستون ها قبل از گیرش کامل، دیوارها و سازه های مدوله شده ای زیر سطح زمین قابل احداث می باشد. [14]

روش های پیش بارگذاری

متداول ترین روش پیش بارگذاری، انباشتن مصالح خاکریز است. پس از اتمام پیش بارگذاری این مصالح جابه جا شده و یا در ساخت همان پروژه به کار برده می شوند.
روش دیگر پیش بارگذاری استفاده از سازه ی نهایی برای اعمال فشار است. این روش که بهتر است به آن پس بارگذاری گفته شود، به میزان وسیع در ساخت مخازن ذخیره ی نفت به کار برده می شود که قبل از پیش بارگذاری مخزن ساخته شده، و به تدریج با آب پُر می شود یا این که می توان از اجزا سازه ی نهایی استفاده کرد مانند شکل که از بلوک های پیش ساخته شده ی همان تأسیسات به کار رفته است. [15]

لزوم استفاده از روش های بالا بردن مقاومت خاک

در اکثر مناطق شهری ساخت هر پروژه ی ساختمانی با تخریب سازه ی قدیمی آغاز می گردد که این امر با نخاله برداری و برداشت خاک سطحی به همراه نخاله موجب رسیدن به سطح زیرین پی در شالوده های کم عمق می گردد که این خاک می بایست دارای حداقل خواص ژنوتکنیکی جهت اسقرار پی و سازه ی رویین را داشته باشد.
ولی در مواردی که عمق خاک سست سطحی زیاد باشد، مسأله ی برداشت خاک خود باعث افزایش مشکلات ذیل می گردد.
1- خاک برداری تا رسیدن به اولین لایه ی خاک قابل قبول موجب تحمیل هزینه ی زیاد خاکبرداری به پروژه می گردد، که در برخی مواقع پروژه را از نظر توجیه اقتصادی دچار مشکل می سازد.

2- برداشت خاک سطحی تا چندین متر موجب افزایش عمق گودبرداری و ایجاد مسائل حاشیه ای مانند جلوگیری از لغزش و فروریزی سازه های جانبی و یا معابر دسترسی می گردد که این نیز موجب به تعویق افتادن زمان پروژه و نهایتاً هزینه های نسبتاً سنگین مهاربندی سازه های کناری شود که باز هم ریسک و خطر ریزش بسیار زیاد می باشد.
3- گودبرداری تا رسیدن به اولین لایه ممکن است موجب به هم ریختن کدهای معماری و ایجاد یک تا 2 طبقه ی زیرین بر طرح اولیه گردد، که این نیز با توجه به نظر کارفرما ممکن است مورد اقتصادی نداشته باشد.
4- مشکل آب زیرزمینی که با استقرار پی در ترازهای پایین تر رخ می نماید، که این نیز خود موجب تدابیر خاص برای این مشکل است.
با توجه به موارد یاد شده ضرورت بررسی و امکان سنجی در روش های افزایش خواص ژئوتکنیکی خاک منطقی به نظر می رسد. جهت نیل به این هدف در ابتدا بررسی دسته بندی خاک های مورد مطالعه با چند ویژگی آن ها ضروری است. در ابتدا، به بررسی چند سازه ی سبک که بر اثر گودبرداری سطحی و عدم رعایت اصول ایمنی در گودبرداری ریزش نموده اند یا در آستانه ی ریزش قرار گرفته اند می پردازیم که مشکل آن ها ناشی از استقرار بر روی خاک سست و دستی بوده است.

تثبیت خاک

افزایش هزینه ی ساخت راه، سد، راه آهن و فرودگاه و به طور کلی سازه های خاکی با توجه به محدود بودن بودجه و سرعت اجرای کار سبب می گردد تا مهندسان برای جلوگیری از جابه جایی زیاد احجام از مصالح محلی، حداکثر استفاده را نمایند. تغییر عملکرد خاک به منظور اصلاح کاربرد مهندسی خاک آن، به معنی اعم، تثبیت خاک نامیده می شود. اصلاح یا تثبیت خاک به طور کلی برای دستیابی به اهداف زیر انجام می گیرد. [4]
الف) افزایش مقاومت و خواص ژئوتکنیکی و افزایش توان باربری خاک
ب) تغییر نفوذپذیری و کاهش درصد جذب آب و جلوگیری از تورم
ج) پیش گیری از نشست
د) کاهش چسبندگی در خاک های با چسبندگی زیاد
هـ) افزایش چسبندگی در مورد خاک های با چسبندگی کم (ماسه بادی)

انتخاب روش تثبیت خاک به صورت طبقه بندی شده امر مشکلی است، مهندسی ژئوتکنیک می باید با توجه به کلیه ی مسائل فنی - اقتصادی - نیروی انسانی و ماشین آلات، تجربه ی شخصی و نتایج آزمایشات، روش بهینه را انتخاب و اقدام به تثبیت خاک کند. به طور کلی اهم روش های اصلاح یا تثبیت خاک به صورت فهرست به شرح زیر است:
1- تثبیت مکانیکی، 2- تثبیت الکتریکی، 3- تثبیت حرارتی، 4- تثبیت به روش زهکشی، 5- تثبیت شیمیایی، 6- تثبیت مکانیکی با سیمان، 7- تثبیت با آهک، 8- تثبیت با قیر. اصلاح خاک در کلیه ی موارد مهندسی خاک و به خصوص در شرایط ضعیف بودن خاک مطرح است. صرف نظر از مسائل مربوط به مکانیک خاک و کاربرد آن در پی سازی و غیره ... یکی از معمول ترین کاربرد آن در تقویت راه سازی و باند فرودگاه است. بنابراین مسأله ی مورد توجه برای مهندس طراح این است که به چه ترتیب خاک نامناسب را برای کاربرد مورد نظر اصلاح نمایند.

علل عدم گستردگی استفاده از روش های تثبیت خاک در ایران

با توجه به آن که اکثر مهندسان مشاور و پیمانکاران اطلاعات جامع و کاملی از روش های گوناگون تثبیت و اصلاح خاک دارند و در آیین نامه های مختلف کاربرد آن توصیه شده است متأسفانه در پروژه های معدودی در ایران از این روش ها استفاده شده است که برخی از دلایل به شرح زیر است:
1- عدم وجود ماشین آلات مناسب اجرای کار، 2- عدم آشنایی برخی از پیمانکاران به شیوه های اجرای کار، 3- عدم آگاهی از فن آوری های نوین و پرهیز از کارهای فنی جدید، 4- مسائل مربوط به فاصله ی حمل مصالح و مواد، 5- عدم استفاده از روش های بهسازی و تثبیت سبب می گردد تا بر حسب نیاز و مورد مصالح مناسب از فواصل زیاد حمل شود. در این شرایط هزینه ی اجرای کار با توجه به حجم زیاد مصرف مصالح منتخب و مسائل مربوط به آن بسیار گران خواهد بود.

تثبیت سیمان

مکانیزم تثبیت خاک با سیمان شبیه مکانیزم تثبیت خاک با آهک است با این تفاوت که در تثبیت خاک با آهک بخشی از مواد پرزولانی برای فعل و انفعال شیمیایی خاک با آهک از طریق خاک تأمین می شود، در صورتی که مواد پوزولانی برای تثبیت خاک با سیمان به صورت بالقوه در سیمان موجود هستند و لزوماً نباید از طریق خاک تأمین گردد. مشخصات فنی خاک های تثبیت شده با سیمان بستگی به جنس خاک، مقدار سیمان وزن مخصوص خاک تثبیت و کوبیده شده، کیفیت اختلاط سیمان و خاک، شرایط عمل آوردن مخلوط و زمان دارد. مقاومت خاک های تثبیت شده با سیمان در اثر مرور زمان افزایش می یابد. این افزایش مقاومت در روزهای اول، به سرعت بیش تری انجام می شود و سپس با گذشت زمان از سرعت ازدیاد مقاومت خاک تثبیت شده کاسته می شود. اضافه کردن مقدار سیمان بالاتر از 2 درصد خواص خاک را تغییر می دهد. [4]

خواص خاک های تثبیت شده به وسیله ی سیمان

افزودن سیمان به خاک ها عموماً باعث تجمع و گلوله شدن خاک می شود. این عمل که به دلیل هیدراتاسیون صورت می گیرد باعث افزایش درصد رطوبت بهینه و کاهش وزن مخصوص خاک تثبیت شده با سیمان نسبت به خاک اولیه می شود، لیکن بیش تر بودن چگالی سیمان نسبت به خاک طبیعی جبران کاهش وزن مخصوص خاک تثبیت شده با سمیان را می کند. برای انرژی تراکم معین تأثیر، تراکم خاک های تثبیت شده با سیمان باعث کاهش وزن مخصوص و همچنین کاهش مقاومت آن ها می شود. اصولاً تراکم خاک های تثبیت شده باید به نحوی انجام شود تا پس از اتمام عملیات تراکم درصد فضای خالی مخلوط به حداقل ممکن تقلیل یابد. درصد فضای خالی خاک های تثبیت شده با سیمان علاوه بر جنس خاک بستگی به درصد رطوبت مخلوط در حین تراکم دارد. برای یک انرژی تراکم معین حداقل فضای خالی تثبیت شده با سیمان در درصد رطوبت بهینه حاصل می شود. خواص خاک های متراکم تثبیت شده با سیمان به وسیله ی مقدار سیمان اضافه شده به تراکم کنترل می شود. با افزایش مقدار سیمان، مقاومت و ظرفیت برشی افزایش می یابد. ولی در خاک های رسی نفوذپذیر میل به افزایش تورم خاک های رسی کاهش داده می شود. از سیمان گاهی برای کاستن خواص خمیری خاک استفاده می شود. با افزایش درصد سیمان به کار رفته برای اصلاح خاک از حد روانی به دامنه ی خمیری کاسته شده و حد خمیری افزایش می یابد. مقاومت فشاری تک محوری خاک ها نیز با افزودن سیمان افزایش پیدا می کند. مقاومت فشاری خاک های دانه ای غیرچسبنده که با سیمان تثبیت شده اند بیش تر از مقاومت فشاری خاک های تثبیت شده با سیمان است. این اختلاف مقاومت با افزایش درصد سیمان در مخلوط بیش تر می شود.
تأثیر میزان سیمان بر مقاومت برشی حداکثر مخلوط های سیمانی 28 روزه نشان داده شده است. این شکل نشان می دهد که در مخلوط های سیمانی، تنش برشی حداکثر، به طور پیوسته با افزودن مقدار سیمان افزایش می یابد. تنش برشی حداکثر خاک به همراه 6 درصد سیمان، 3/08 برابر همین مخلوط بدون افزایش سیمان است. [9]

تثبیت خاک با آهک

از جمله موادی که برای تثبیت و یا بهسازی خاک کاربرد بسیار دارد آهک است. از جایی که اکثر خاک ها، دارای ترکیبات سیلیکا و آلومین سیلکا هستند، افزایش مقداری آهک شکفته (ca(oh)2) و آب، برای به وجود آوردن یک ترکیب پایدار، بسیار مؤثر است. تجربه نشان داده است که انواع خاک رس با آهک زنده و یا شکفته ترکیبی تولید می کنند که خواص آن ها مانند خواص ترکیبات سیمانی است.

خاک های مناسب اختلاط با آهک

به طور کلی خاک هایی جهت اختلاط با آهک مناسب هستند که دارای مقدار کافی رس باشند، به علاوه تحقیقات گذشته مؤید آن است که تأثیر آهک که نتیجه ی آن کاهش pi و افزایش مقاومت خاک است، هنگامی کاربرد دارد که ph خاک بیش از 10 باشد و اگر ph خاک کم تر از 10 بود برای اصلاح یا تثبیت باید از سیمان استفاده کرد. مهم ترین تأثیر آهک بر خصوصیات خاک، اصلاح آن، کاهش دامنه ی خمیری و افزایش cbr می باشد. در این مرحله ممکن است مقاومت فشاری و مقاومت کششی (سمنته شدن) سریعاً افزایش نداشته باشند بنابراین در عملیات تثبیت هدف از اختلاط آهک با خاک بایستی قبلاً مشخص گردد. به عنوان مثال اگر مقدار کمی سیمان با خاک مخلوط گردد برخی از خصوصیات خاک تغییر می کند ولی مقاومت فشاری و کششی به طور محسوسی افزایش نمی یابند در این شرایط میزان سمنته شدن نسبتاً ضعیف و فقط مرحله ی اصلاح انجام شده است.

استفاده از مواد پلیمری چسبناک

با مروری بر تحقیقات انجام شده، به این نکته می رسیم که تعداد کارهایی که بر روی پایداسازی های سنتی انجام شده بسیار زیاد است. افزودنی های سنتی مانند: آهک، سیمان و خاکستر آتشفشانی. اما در مقایسه تحقیقات و مدارک بسیار کمی در رابطه با پایدارسازی های غیرسنتی وجود دارد. محققان آلمانی به تازگی یک محصول تجاری جدید جهت تثبیت و کنترل ذرات خاک ارائه نموده اند. ماده ی جدید که اساس فرمولی آن یک نوع پلی وینیل استات (PVA) می باشد. در صنعت، ونیل استات از واکنش گاز اسیداستیک و استیلن تهیه می شود. پلی ونیل استات ها معمولاً به شکل امولسیون می باشند که در خاک یک حالت نگهدارندگی سه بعدی را ایجاد می کنند که سبب تثبیت موقعیت مکانی ذرات خاک می گردد و این در حالی است که آب و اکسیژن به راحتی قابلیت نفوذ در چنین خاکی را دارند. پلی وینیل استات یک مایع غشایی می باشد که سبب سفت شدن سطح خاک می گردد و در خاک به شکل یک ساختار 3 بعدی حدود 1 تا 2 سانتی متر از خاک سطح را پوشش می دهد. این ماده، دارای 12 تا 18 ماه ماندگاری در خاک است. تحقیقات بیش تر نشان داد که کاربرد این ماده ی چسبناک؛ سبب ارتقای ساختاری خاک، افزایش نفوذ آب، ازدیاد استحکام دانه بندی خاک و infiltration / drainage می گردد و به طور خلاصه؛ کاربرد این ماده سبب جلوگیری از فرسایش ناشی از اثر آب و باد است. استفاده از این ماده ی تثبیت کننده به گونه ای است که این ماده را اسلحه ای در برابر خشکسالی نامیده اند.
امولسیون پلی وینیل اکریلیک (PVA): پلی وینیل اکریلیک ماده ای شیمیایی می باشد که از 1970 تاکنون در بازار موجود است و به تازگی، از این ماده جهت تثبیت جاده های خاکی استفاده می شود که با ایجاد نفوذ و چسبندگی بهینه در بین اجزای خاک، مقاومت سطح را در برابر آب افزایش می دهد. این ماده به دلیل ساختار شیمیایی متشکل از مولکول های آرایش یافته در یک زنجیره ی نسبتاً مستقیم که از عرض دارای پیوندهای جانبی با زنجیرهای مجاور می باشند و تشکیل یک شبکه ی مولکولی را می دهند؛ در مقایسه با ساختارهای مولکولیِ روغن ها، قیر امولسیونی و ... دارای ساختار شیمیایی یکنواخت تری هستند.
سریش خاک: این محصول مشتکل از دو نوع پلیمر به همراه یک مقاوم گر در برابر U.V می باشد. همان طور که از اسمش پیداست این ماده نیز جهت تثبیت جاده های روستایی خاکی، اراضی کشاورزی و راه های شنی به کار می رود. به سبب وجود خاصیت چسبناکی در این ماده از آن به جای قیر می توان به عنوان لایه ی محافظ بتن در پی ساختمان استفاده نمود. واکنش سریع این ماده با سطح ممزوج شده از مزایای منحصر به فرد سریش خاک می باشد؛ به طوری که در بحث عایقِ پی که اشاره گردید تنها 15 دقیقه زمان لازم است تا این ماده خشک شود و یک لایه ی محافظ را بر روی بتن تشکیل دهد.
محصولی جهت کنترل فرسایش و تخریب و جابه جای خاک می باشد که به لحاظ محیط زیستی، سازگار با طبیعت است. کاربری این ماده افزایش قابلیت باربری انواع خاک می باشد.
این ماده زود محکم می شود (می بندد) و در شرایط مختلف آب و هوایی قابل استفاده است. برای بست سازی فرودگاه بسیار ایده آل می باشد. این ماده که دارای زنجیر پلیمری بر پایه ی کربن می باشد سبب به هم چسباندن اجزای خاک به یکدیگر می شود. ناحیه ای که با این ماده مخروج می گردد دارای سطحی سخت می گردد و ظاهری شبیه به یک سطح سیمانی دارد.
از خصوصیات محیطی این ماده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- غیرسمی، 2- عدم خوردندگی، 3- عدم اشتعال پذیری، 4- عدم آلوده کنندگی آب
کلسیم لیگنوسولفات: (لیگنین) این محصول به عنوان تثبیت گر خاک در بازار موجود است. این ماده یک محصول جانبی از صنایع کاغذسازی می باشد. ماده ای خمیری شکل و قهوه ای تیره است کاربرد قابل توجه آن به عنوان خمیر چسبناک برای تغذیه ی حیوانات است. لیگنین حتی سنگدانه های بزرگ (شماره ی 53) را هم به هم می چسباند. این ماده بایستی به صورت 50/50 با آب مخلوط گردد. پس از اختلاط عملیات کوبش لازم نیست و این کار را بار ترافیک انجام خواهد داد.
امولسیون پلی وینیل اکریلیک (PVA): یک نوع از این پایه ی شیمیایی همان می باشد. [11]
جهت تثبیت از پلیمر PVA پلی ونیل استات با ترکیب های مختلف ذیل استفاده شده در تمامی آزمون ها برش بر روی نمونه ها با تراکم 100 درصد و دارای رطوبت بهینه صورت پذیرفت برای حصول به این هدف، تمام مخلوط های ساخته شده، مورد آزمایش تراکم پروکتور قرار گرفتند. تا وزن مخصوص خشک حداکثر و رطوبت بهینه ی هر یک تعیین گردد.
با توجه به نمودار، افزودن پلیمر به خاک موجب بالا بردن ضریب ارتجاعی برشی و نیز چسبندگی و زاویه اصطکاک نمونه ها گردید.
در شکل تأثیر میزان پلیمر بر مقاومت برشی و افزایش خواص چسبندگی و مخلوط ها نشان داده شده است. این شکل نشان می دهد که در مخلوط های پلیمری و خاک، تنش برشی حداکثر، به طور پیوسته با افزودن مقدار ماده مضاف افزایش می یابد. چسبندگی حداکثر خاک به همراه 004/0 درصد پلیمر 9 برابر شده و زاویه ی اصطکاک، 15 درجه اضافه گردید. [4]
این آزمایش نشان می دهد که در شرایط آزمایشگاهی افزودن پلیمر به خاک موجب افزایش خواص مکانیکی خاک می شود.
تجربه در حد صنعتی این روش با توجه به ریزدانه بودن خاک و نیز کوچک بودن حباب تزریقی در این خاک ها مشکل است.

جمع بندی و نتیجه گیری

1- بهسازی خاک گزینه ی مناسبی است که در اغلب اوقات اقتصادی ترین روش برای حل مسائل ژئوتکنیکی است.
2- آهنگ کاربرد روش های بهسازی در ایران هماهنگ با کشورهای دیگر نبوده، از روش هایی با تأخیر زمانی و از دیگر روش ها تاکنون استفاده نشده است. با به کارگیری بهسازی در پروژه ها سالیانه میلیاردها تومان صرفه جویی مالی به عمل آمده و زمان اجرا به تناسب کوتاه خواهد شد.
3- عدم استفاده از روش های بهسازی و تثبیت سبب می گردد تا بر حسب نیاز و مورد مصالح مناسب از فواصل زیاد حمل شود. در این شرایط هزینه ی اجرای کار با توجه به حجم زیاد مصرف مصالح منتخب و مسائل مربوط به آن بسیار گران خواهد بود.
4- نقش آهک در تثبیت خاک های ریزدانه از زمان های قدیم شناخته شده است. به طور کلی خاک هایی جهت اختلاط با آهک مناسب می باشد که دارای مقدار کافی رس باشند. واکنش های شیمیایی تبادل یونی بین آهک، آلومین و سیلیس موجود در خاک رس باعث بالا رفتن کارایی، کاهش خصوصیات خمیری خاک و همچنین واکنش های پوزولانی منجر به ایجاد یک جسم سمنته با مقاومت نسبتاً بالا می شود.
5- با توجه به نتایج مقاومت فشاری با درصدهای مختلف آهک، مقاومت نمونه ها روند افزایش یابنده داشته است.
6- تأثیر میزان آهک بر پارامترهای مقاومت برشی (تغییرات میزان چسبندگی و زاویه ی اصطکاک داخلی) در درصدهای متفاوت آهک به 2 صورت هوای خشک و مرطوب مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است، مقایسه ی میزان چسبندگی نمونه های آزمایشی هوای خشک در درصدهای مختلف آهک نشان می دهد، نمونه هایی با 6 درصد آهک پس از 20 روز بیش ترین مقدار چسبندگی را از خود نشان می دهند. این موضوع در مورد زاویه ی اصطکاک داخلی نیز صادق است.
7- در آزمایش برخی مستقیم، بر اثر کاهش 5 تا 8 درصد رطوبت، میزان چسبندگی و زاویه ی اصطکاک داخلی نمونه هایی خشک نسبت به مرطوب به ترتیب 15-80 و 5 تا 50 درصد افزایش داشته که این نتایج اهمیت شرایط نمونه از لحاظ مقدار رطوبت بر مقادیر پارامترهای مقاومتی را نشان می دهد.
8- مقایسه ی میزان چسبندگی نمونه ها در حالت مرطوب و درصدهای مختلف نشان می دهد، نمونه هایی با 6 درصد آهک بیش ترین چسبندگی را نسبت به نمونه های با درصدهای آهک 3 درصد و 9 درصد از خود نشان می دهد. بررسی نمودار زاویه ی اصطکاک داخلی نیز نشان می دهد که نمونه های محتوی 6 درصد آهک دارای مقدار زاویه اصطکاک داخلی مناسبی نسبت به سایر نمونه ها است.
بنابراین نمونه ها با 6 درصد آهک مناسب ترین گزینه هستند. لذا با توجه به نمودارهای مقاومت فشاری و برشی می توان نتیجه گرفت که نمونه ها با 6 درصد آهک بهترین پاسخ را داده اند.
9- افزودن سیمان به خاک رس در مخلوط خاک - سیمان، باعث کاهش نشانه ی خمیری مخلوط می شود و بناراین کارآیی مخلوط خاک - سیمان کم تر می باشد.
10- مقاومت فشاری محدود نشده ی مخلوط های خاک - سیمان با افزودن سیمان افزایش می یابد.
11- مقاومت برشی مخلوط های خاک - سیمان با افزودن سیمان با 6 درصد، تنش برشی حداکثر 3 برابر می گردد. [9]
12- استفاده از پلیمر در خاک های دانه ای با توجه به طریقه ی قرار گیری ذرات و فواصل لازم جهت چسبانیده شدن نتایج بهتری را نشان می دهند.
13- مزیت تقویت خاک با استفاده از پلیمرهای رایج مانند P.V.A و ... به علت عدم خوردگی و تجزیه ی شیمیایی، مدت دوام بالای آن می باشد.
14- با افزودن 004/0 درصد پلی ونیل استات به خاک ML مقاومت برشی 16 درجه و چسبندگی 9 برابر اضافه شد. [4]
15- افزودن پلیمر نیز مانند تزریق سیمان در خاک های ریزدانه بسیار مشکل و شعاع تأثیر ماده ی تزریقی محدود می باشد و این روش در صورت استفاده به صورت آمیختگی با خاک بسیار مؤثرتر است.
16- افزودن پلیمر در خاک های دانه ای با توجه به فواصل لازم جهت چسبانیده شدن نتایج بهتری را نشان می دهد. [4]
مراجع و منابع
1- اشرفی، ح، 1386، «اصول و مبانی گودبرداری و سازه های نگهبان»، چاپ دوم، انتشارات بهینه.
2- اسلامی، ا، 1385، «آسیب شناسی لرزه ای شالوده ها و روش های بهسازی»، مجموعه مقالات اولین همایش بین المللی مقاوم سازی.
3- اسلامی، ا، 1385، «مهندسی پی طراحی و اجرا»، چاپ اول، نشریه ی ک-437، مرکز تحقیقات مسکن.
4- بقولی زاده، ع، 1387، «خاک های مشکل آفرین و روش های بهسازی خاک»، پایان نامه ی کارشناسی ارشد.
5- بقولی زاده، ع، 1385، «مقاوم سازی لرزه ای خاک در مقابل روان گرایی»، اولین همایش بین المللی مقاوم سازی.
6- بقولی زاده، ا، 1387، «کاربرد میکروپایل در سازه های نگهبان».
7- روشندل، پ، 1378، «بررسی روش های مختلف تثبیت خاک و مصالح سنگی در روسازی»، فصلنامه ی ژئوتکنیک و مقاومت مصالح، ش 83.
8-شادمهر، ه، سرشار، پ، 1370، «شناسایی پدیده ی واگرایی خاک»، نشریه ی عمران، ش 6.
9- عبدالهی، ر، 1385، «تثبیت خاک های ریزدانه به وسیله ی سیمان»، مجموعه مقالات اولین همایش بین المللی مقاوم سازی.
10- عسکری، ف، فاخر، ع، «تورم و واگرایی از دید مهندس ژئوتکنیک»، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران.
11- علایی، حامد، 1387، «ارزیابی خواص مکانیکی خاک های تثبیت شده ی شیمیایی توسط مواد پلیمری»، پایان نامه ی کارشناسی ارشد.
12- قضاوی، م، 1386، «مهندسی پی»، جزوه ی درسی آموزش مهندسان عمران نظام مهندسی ساختمان اصفهان.
13- کاووسی، ا، هاشمیان، ا، 1380، «بررسی تثبیت خاک با آهک در فرودگاه پارس»، مجموعه مقالات اولین کنفرانس بهسازی زمین، دانشگاه امیرکبیر.
14- لیتکوهی، س، امینی، ح، 1386، «روش های بهسازی و پایداری شیروانی ها»، کنفرانس بهسازی خاک، نظام مهندسی ساختمان اصفهان.
15- منتظرالقائم، س، 1375، «اصلاح خاک از طریق پیش بارگذاری»، چ اول، انتشارات پژوهشگاه بین المللی مهندسی زلزله.
16- منتظرالقائم، س، 1384، «حرکت زمین و روان گرایی خاک»، چ اول، انتشارات پژوهشگاه بین المللی مهندسی زلزله.
17- مهندسین مشاور خدمات مهندسی مکانیک خاک، 1386، کنفرانس بهسازی خاک، نظام مهندسی ساختمان اصفهان.
18- میرمحمد حسینی، م، 1383، «راهنمای مقاوم سازی زمین های سست در برابر روان گرایی»، چ اول، پژوهشگاه بین المللی مهندسی زلزله.
19- میرمحمد حسینی، م. 1378، «مهندسی ژئوتکنیک لرزه ای»، چ اول، انتشارات پژوهشگاه بین المللی مهندسی زلزله.
20- میرمحمد صادقی، م، 1387، جزوه ی ارتقای مهندسان عمران سازمان نظام مهندسی ساختمان اصفهان.
21- وفاییان، م، 1380، «سد های خاکی»، چ دوم، انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان.
ماهنامه ی فنی - تخصصی دانش نما، شماره ی پیاپی 173-172. :