مشاغل مربوط به تکنولوژی و علوم رنگ به دو بخش تقسیم میشوند:یک بخش در مورد سنتز مواد رنگزا است که کاربرد آن در صنعت نساجی، چاپ و چرمسازی میباشد و بخش دوم پوششدهی است که روی سطوح فلزی و یا غیرفلزی مانند پلیمرها، چوب یا بتن استفاده میگردد.
پوششهای پلیمری یکی از مهمترین ابزار انسان در پیشگیری از انهدام سرمایهها در اثر خوردگی هستند و خوردگی مخربترین پدیدهای است که انسان تا کنون با آن مواجه بوده است. مواد رنگرزی (مواد رنگی مصرفی در رنگرزی منسوجات) نیز همواره بخشی جدانشدنی از صنعت نساجی بودهاند و صنعت نساجی در حال حاضر یکی از بزرگترین صنایع کشور است. تامین مواد رنگرزی و نیز رنگدانههای مصرفی در ساخت پوششهای پلیمری نیز بخشی مهم از صنایع شیمیایی است که درآمد قابل توجهی برای کشورهای تولید کننده به همراه دارد. توانایی در همانندسازی رنگ محصولات تولیدی و نیز آگاهی دقیق از عوامل موثر بر جلوه یکی شیء ، مبحثی است که اهمیت آن در نظام تولید و کنترل کیفی محصولات مختلف بر کسی پوشیده نیست. صنعت چاپ نیز بخش بااهمیت دیگری از صنایع است که جایگاه مناسبی برای فارغالتحصیلان این رشته فراهم میآورد.
تواناییهای فارغالتحصیلان:
فارغالتحصیلان رشته مهندسی پلیمر کرایش صنایع رنگ از تواناییهای زیر در عرصه صنعت برخوردارند:
1- طراحی فرمولاسیون – انواع رنگها (پوششهای پلیمری) ، طراحی فرآیند تولید این مواد، مهندسی تولید و نظارت بر کل فرآیند تولید رنگ و نیز کنترل کیفی محصولات تولیدی در کارخانجات تولید پوششهای پلیمری، طراحی انواع پوششهای پلیمری مصنوعی در صنایع مختلف از جمله : صنایع برق و الکترونیک، صنایع غذایی و کاغذسازی و ... و نیز فرمولاسیون و ساخت انواع مرکبهای چاپ.
2- طراحی فرمولاسیون انواع رزینهای صنعتی اعم از رزینهای آلکید، آمینو، فنولیک، اکریلیک، اپوکسی و ... ، طراحی واحدها و فرآیندهای ساخت رزینهای صنعتی، مهندسی تولید و کنترل کیفی رزینهای صنعتی.
3- کارشناسی تهیه پوششها ونظارت بر اجرای عملیات رنگآمیزی، بازرسی پیمانکاریهای رنگآمیزی (عملیات آمادهسازی و اعمال مواد پوششی) در صنایع بزرگی همچون صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، برق، آب ، سازههای فلزی و بتونی، صنایع خودروسازی، لوازم خانگی و ... ، مهندسی فرآیند و کنترل کیفی و عملیات پوششدهی در این صنایع .
4- طراحی فرمولاسیون انواع چسبها و درزگیرهای صنعتی و خانگی، طراحی فرآیند تولید این محصولات، مهندسی تولید و کنترل کیفی این محصولات، طراحی فرآیندهای آمادهسازی سطوح برای به کارگیری این محصولات، نظارت بر فرآیندهای آمادهسازی سطوح و به کارگیری چسبها و درزگیرها.
5- طراحی فرآیندهای رنگرزی انواع منسوجات بافته و نبافته، چرم و ... ، نظارت بر عملیات رنگرزی و نیز کنترل کیفیت محصولات رنگرزی شده و ... .
6- طراحی واحدهای ساخت مواد رنگرزی، طراحی فرآیندهای ساخت مواد رنگرزی ، فرآیندهای ساخت رنگدانههای آلی و محصولات وابسته به آنها و نیز نظارت بر تولید و کنترل کیفی این محصولات.
7- نظارت بر فرآیندهای دوباره تولید تصاویر همچون: چاپ ، لیتوگرافی ، عکاسی رنگی ، ...
آینده شغلی ، بازار کار، درآمد:
گمنامی رشته مهندسی پلیمر یکی از مشکلاتی است که بیشتر دانشجویان و فارغالتحصیلان این رشته از آن سخن میگویند. آنها معتقدند که بیشتر مدیران صنایع و شرکتهای دولتی و خصوصی از کارآیی مهندسان پلیمر اطلاعی ندارند.
در این رشته هدف تربیت کارشناسانی است که بتوانند امور فنی و تولیدی کارخانههای سازنده مواد رنگزا یا مراکزی که به نحوی استفاده کننده از این مواد رنگزا و رنگ هستند را اداره کنند. فارغالتحصیلان این دوره میتوانند به عنوان مهندس اجرایی در کارخانههای تهیه مواد رنگرزی و مواد رنگی، رنگکردن و چاپ و تکمیل منسوجات ، جیر ، چرم ، پوست، مواد غذایی، بهداشتی، پلاستیک، الیافمصنوعی، کاشی، سرامیک، پوشش سطوح و نظایر آن مشغول به کار شوند.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا میسر میباشد.
تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی ارشد 32 واحد است که 9 واحد آن را پروژه یا پایاننامه تشکیل میدهد و تعداد واحدهای دوره دکترای تخصصی 45 تا 48 واحد است که 24 واحد آن را رساله تشکیل میدهد.
مواد امتحانی و ضرایب دروس رشته مهندسی پلیمر- صنایع رنگ در کارشناسی ارشد:
1. زبان عمومی و تخصصی (با ضریب1)
2. ریاضیات و اصول مهندسی( کاربرد ریاضیات مهندسی رنگ، مکانیک سیالات، انتقال جرم و انتقال حرارت) (با ضریب1)
3. کنترل رنگ(با ضریب1)
4. شیمی و تکنولوژی مواد رنگرزی(با ضریب1)
5. شیمی مواد واسطه و مواد رنگزا(با ضریب1)
6. شیمی و تکنولوژی روکش های سطح(با ضریب1)
نکات تکمیلی:
· این رشته با رشتههایی نظیر شیمی، پلیمر، نساجی و علوم الیاف ارتباط دارد.
· به عقیده یک فارغ التحصیل این رشته، خوب است داوطلبان آزمون سراسری بدانند که بخش پوششدهی و رنگ گرایش تکنولوژی و علوم رنگ تقریبا خشن است چرا که باید در آزمایشگاه برس کشید، آهن برید و سطوح فلزی را تمیز کرد اما قسمت سنتز این رشته حالت فوق را ندارد چون به زبان ساده سنتز چیزی شبیه به آشپزی است، یعنی برای ساخت یک رنگ مواد مختلف را با یکدیگر مخلوط میکنند. ضمناً دانشجویی که در گرایش تکنولوژی و علوم رنگ تحصیل میکند باید حساس نباشد و تحمل بوی مواد شیمیایی مختلف را داشته باشد و یا بیماری کوررنگی نداشته باشد تا هنگام ساخت رنگ دچار مشکل نگردد.