یکی از مهمترین مجموعههایی که خودروهای امریکایی باید مجهز به آن باشند، کروزکنترل است. بدون کروزکنترل مسافرتهای طولانی بسیار خستهکننده است. رانندهای که باید با سرعتی ثابت این مسافت را طی کند و مجبور است که پای خود را از روی پدال گاز برندارد، ممکن است دچار عارضه و بیماری مفاصل شود. اگر این کار دائماً و پیدرپی تکرار شود، امکان آسیبهای جسمی افزایش مییابد و بمرور زمان، بر خستگی و شدت درد راننده افزوده میشود. در امریکا، سیستم کروزکنترل خودروها بهمراتب بیشتر از کشورهای اروپایی مورداستفاده قرار میگیرد زیرا در این کشور، جادهها بسیار طولانی و عموماً مستقیم هستند و تعداد مسافرتهای طولانی و شخصی نیز بیشتر است.
با افزایش ترافیک، استفاده از کروزکنترل کاهش مییابد، اما همین امر باعث شد تا کروز کنترلهای قدیمی، جای خود را به سیستمی پیشرفته و بهبودیافته دهند. خودروهای مجهز به کروز کنترلهای جدید، این توانایی را به راننده میدهند که خودرو را در هر مسافت دلخواه با هر سرعت ثابت، تنظیم کرده و به حرکت ادامه دهد.
کروزکنترل چیست؟
سیستم کروزکنترل از مجموعه قطعات و تجهیزاتی تشکیل شده است که از توانایی ثابت نگه داشتن سرعت خودروی شما برخوردارند. مثلاً، همانطور که در شکل 1 میبینید، راننده میتواند با فشار دادن یک کلید در سرعتهای ثابت به اندازه یک مایل در ساعت، سرعت خود را افزایش یا کاهش دهد. در برخی مدلهای کروز کنترل، با فشردن این کلید، سرعت به اندازه 5 کیلومتر در ساعت، کاهش یا افزایش مییابد. علاوهبر کلیدهای کنترلی که وظیفه ایمنسازی این سیستم را برعهده دارند، استفاده از پدال ترمز برای قطع ارتباط نیز میسر است بهطوری که با فشردن پدال ترمز، سیستم قطع شده و سرعت کاهش داده میشود. در صورتیکه سرعت به زیر 40 کیلومتر در ساعت برسد، سیستم بهصورت خودکار قطع شده و به حالت عادی باز میگردد.
سیستم نشان داده شده در شکل 1 دارای 5 کلید ON, OFF, SET/ACCEL, RESUME, COAST که آنها را توضیح خواهیم داد. کلید ششم نیز در واقع پدال ترمز است. البته اگر خودروی شما دندهای باشد، سیستم پدال کلاچ نیز بهعنوان کلید کنترلی عمل کرده و کروزکنترل را از حالت ثابت، خارج میکند.
شکل 1
در عمل، از کلیدهای ON, OFF زیاد استفاده نمیشود. با یک بار فشردن کلید ON، سیستم در حالت کروزکنترل قرار میگیرد و راننده میتواند سرعت و شتاب خود را با استفاده از کلیدهای دیگر، تنظیم کند. با فشردن کلید OFF سیستم حتی اگر در حالت کروزکنترل باشد، کاملاً قطع میشود.
- در برخی کروز کنترلها، کلیدهای ON, OFF وجود ندارد. بجای آن، هنگامیکه راننده پدال ترمز را فشار میدهد، سیستم قطع شده و هنگامیکه کلید SET را فشار میدهد، سیستم مجدداً وصل میشود.
- کلیدهای SET/ACCEL برای نگه داشتن سرعت یا شتاب ثابت، استفاده میشوند. اگر کلید SET را در سرعت 45 مایل در ساعت فشار دهید، خودروی شما بدون نیاز به فشردن پدال گاز، با سرعت 45 مایل در ساعت به حرکت خود ادامه میدهد. با نگه داشتن خودرو در سیستم کروزکنترل روشن و فشردن یک بار کلید SET/ACCEL، سرعت خودرو به مقدار 1 مایل برساعت افزایش خواهد یافت.
- اگر پدال ترمز را فشار دهید، سیستم کروزکنترل قطع میشود. با فشردن کلید RESUME سیستم کروزکنترل مجدداً وصل شده و سرعت خودرو را به حالت از قبل تنظیم شده بر میگرداند.
- نگه داشتن کلید COAST باعث میشود که سرعت خودرو کاهش یابد، درست مثل اینکه راننده پای خود را از روی پدال گاز بردارد البته با این تفاوت که با فشردن کلید COAST، سرعت خودرو بهتدریج و با نرخ 1 کیلومتر در ساعت، کاهش مییابد.
- علاوهبر کلیدهای بالا، میتوان در هر لحظه دلخواه، با فشردن پدال ترمز و یا کلاچ، سیستم کروزکنترل را قطع کرد. این یکی از موارد ایمنی این سیستم بهشمار میآید.
کاهش و افزایش سرعت توسط سیستم کروز کنترل
در واقع، راننده با تنظیم دریچه هوای نصب شده بر روی موتور خودرو، سرعت خودرو را کنترل میکند، اما این کار در جادهها، بهدلیل نیاز بهسرعت ثابت، به سیستم کروزکنترل سپرده میشود.
این سیستم، از طریق شیر تنظیم هوای نصب شده بر روی موتور که وظیفه تزریق هوا به داخل موتور را برعهده دارد، سرعت و شتاب موتور را افزایش میدهد. در شکل 2، دو کابل شیر تنظیم هوای نصب شده بر روی یک محور، دیده میشوند. یکی از این کابلها، با فشردن پدال گاز، کار تنظیم (افزایش و کاهش) سرعت را انجام میدهد و دیگری به سیستم کروزکنترل متصل است. هنگامی که راننده، سیستم کروزکنترل را فعال میکند، پیستون (کابل گیر) این سیستم حرکت کرده و به کابل اتصال روی محور، وصل میشود. کابل گاز، دریچه هوا را در برگرفته و ثابت نگه میدارد و تنظیم شتاب با این اتصال، قدرت موتور به سیستم کروزکنترل واگذار میشود. در واقع، همانطور که راننده با فشردن پدال گاز، باعث کشیده شدن کابل گاز و افزایش سرعت خودرو میشود، سیستم کروزکنترل با اتصال به دریچه هوا، باعث کشیده شدن کابل گاز و افزایش سرعت میشود.
بروز این حالت در خودروهایی ممکن است که سرعت خودرو توسط کابل گاز تنظیم میشود. روش کار در حالحاضر که از کنترلهای الکتریکی برای ورود هوا به محفظه استفاده میشود، بهگونهای دیگر است. روش کار، مشابه سیستم بوستر ترمز است که بهوسیله وکیوم، قدرت لازم برای سیستم ترمز را فراهم میکند.
تنظیمات کروز کنترل
سیستم کروزکنترل، سیستمی هوشمند است که مشابه کامپیوتری کوچک عمل میکند. این سیستم هوشمند درون جعبهای زیر داشبورد خودرو، قرار گرفته است. در دیاگرام 1، شماتیک نحوه ارتباط سیستم کروزکنترل با دیگر اجزا نشان داده شده است. یک سیستم کروزکنترل خوب، از افزایش ناگهانی سرعت جلوگیری کرده، خودرو را در حالت تنظیم شده و مطلوب راننده نگه میدارد و بدون درنظر گرفتن نوع خودرو، وزن آن، سراشیبی و سربالایی بودن مسیر و بدون هیچگونه خطا، کار خود را انجام میدهد.
کنترل سرعت خودرو، بر طبق تئوری سیستم کنترلی تعریف میشود. سیستم کروزکنترل با استفاده از تنظیم دریچه هوا در خودرو، سرعت را ثابت نگه میدارد. لذا، حسگرهایی نیاز دارد که سرعت و موقعیت دریچه هوا را تنظیم کنند. یک نمایشگر، باید مواردی را که حسگرهای سرعت و موقعیت، آنها را حس میکنند، نمایش داده و سرعت مطلوب را به راننده نشان دهد. همچنین هنگامیکه سیستم قطع شد، باید به راننده اطلاع دهد. مهمترین اطلاعات برای راننده، میزان سرعت خودرو است که سیستم کروزکنترل این کار را انجام داده و بر روی سرعتسنج نشان میدهد. راننده، ابتدا با توجه به شرایط حرکت خودرو، سرعت متناسب و دلخواه را تنظیم میکند. این سرعت در حافظه سیستم ثبت شده و سیستم در دفعات بعد بهطور خودکار آن را تشخیص داده و سرعت خودرو را تنظیم میکند.
شکل 2
این سیستم، سیستم کنترلی بسیار مناسبی است زیرا تنظیمات کروزکنترل براساس تنظیم دریچه هوا و بدون خطا انجام میشوند. خطا هنگامی بهوجود میآید که بین سرعت تنظیم شده و سرعت واقعی خودرو، اختلافی بهوجود آید. اگر سرعت را روی 60 مایل در ساعت تنظیم کرده باشد، اما خودرو با سرعت 50 مایل در ساعت طی مسیر میکند، درچه هوا بهطور خودکار باز میشود. اگر سرعت 55 مایل در ساعت باشد، دریچه هوا تقریباً به اندازه نصف حالت قبلی، باز میشود. در نتیجه، خودرو آرامتر (آهستهتر) به حالت سرعت تنظیم شده قبلی باز میگردد (افزایش سرعت به آرامی صورت میگیرد). بنابراین، اگر در سراشیبی تندی قرار بگیرید، خودرو توانایی لازم برای افزایش سرعت را نخواهد داشت. بیشتر سیستمهای کروز کنترل، براساس برنامه کنترلی مناسب، صحیح و مطلوبی پایهریزی شدهاند که اختصاراً به آن PID میگویند. رانندگان، نیازی به داشتن چگونگی محاسبات ندارند، تنها باید 2 مورد ذیل را یاد بگیرند و بهخاطر بسپارند:
- سرعت و فاصله صحیح را رعایت کنید
- اندازه حرکت نشان داده شده توسط کیلومترسنج، با اندازه حرکت واقعی متفاوت است
سیستم PID کنترل، از 3 فاکتور ایمنی، تناسب و فرمانپذیری، تشکیل یافته که هر یک بهتنهایی و یا بهصورت هماهنگ، وظیفه تنظیمات صحیح موقعیت دریچه هوا را برعهده دارند. فاکتور ایمنی، براساس زمان خطای سرعت خودرو پایهگذاری شده و تفاوت بین سرعت خودرو و مسافت پیموده شده را با سرعت واقعی و مسافت واقعی، در یک دوره زمانی محاسبه میکند.
این فاکتور، به خودرو کمک میکند تا در سراشیبیها و مسیرهای نیازمند به ثبات یا تنظیم سرعت بهصورت خودکار دریچه هوا را باز و بسته کند.
هنگامیکه خودرو در سراشیبی یا سربالایی قرار میگیرد، سرعت آن کاهش یا افزایش مییابد. در این حالت، PID فعال شده و وظیفه تنظیم سرعت را برعهده میگیرد. راننده ممکن است به آهستگی به حرکت خود ادامه دهد، اما کنترل سیستم متناسب با دریچه هوا نباشد. پس از زمانی نسبتاً کوتاه، دریچه هوا مجدداً توسط فاکتور ایمنی باز و بازتر شده و سیستم به حالت اولیه باز میگردد زیرا نگه داشتن سرعت پایینتر از سرعت واقعی در مسافتهای طولانی، باعث بروز خطا در سیستم میشود.
آخرین فاکتور این مجموعه، فرمانپذیری است. به یاد داشته باشید که افزایش سرعت از سیستم کروزکنترل، وضعیتی فرمانپذیر است. این فاکتور کمک میکند تا سیستم کروزکنترل در هر سراشیبی سریعاً واکنش نشان داده و سرعت را کنترل و یا سیستم را قطع یا وصل میکند. اگر سرعت خودرو کاهش یابد، قبل از اینکه سرعت بهحدی برسد که سیستم کاملاً قطع شود، این سیستم با افزایش و بازتر کردن دریچه هوا باعث میشود تا سرعت به حالت اولیه خود بازگردد (هر چه سرعت خودرو بیشتر کاهش یابد، دریچه هوا بیشتر باز میشود) بنابراین دائماً به سرعت خودرو افزوده میشود تا به سرعت از قبل تنظیم شده برسد.
سیستم تنظیم اتوماتیک در کروزکنترلها، توسط دو شرکت تکوین شده است که هر دو در زمینه ارتقای ایمنی خودرو در مسافتهای طولانی توسط کروزکنترل، فعالیت میکنند. این تکنولوژی جدید، کروزکنترلهای بهبود یافتهاند که با استفاده از رادار، هدایت خودرو را در مسیرهای تعیینشده، تنظیم و تصحیح میکنند.
کروزکنترلهای پیشرفته، برای ثابت نگه داشتن سرعت خودرو در مسیرهای طولانی، همانند کروزکنترلهای معمولی عمل میکنند و بیشباهت به کروزکنترلهای قدیمی نیستند. سیستم جدید این امکان را دارد که سرعت خودرو را بر طبق تنظیمات انجام شده متناسب با مسافت جاده، ثابت نگهدارد. این امکان توسط حسگرهای راهدار جادهای، سیگنالهای دریافتی دیجیتالی و کنترلهای دندهای بهدست میآید.
در کروزکنترلهای جدید، اگر از سرعت خودرو کاسته شود و یا مواردی نظیر ترافیک و غیره پیش آیند، سیگنالی از موتور یا سیستم ترمز به سیستم کروزکنترل اتوماتیک ارسال شده و سیستم قطع میشود. هنگامیکه مورد بهوجود آمده، برطرف و یا مثلاً جاده خلوت شد، سیستم بهطور اتوماتیک به سرعت تنظیم شده قبلی باز میگردد. محدوده سرعت و مسافت تحتکنترل برای سیستم کروزکنترل اتوماتیک از نوع سیستم TRW از مسافتهای 492 پا (150 متر) و سرعت از 6/18 مایل (30 کیلومتر) تا 111 مایل (180 کیلومتر) در ساعت است.
سیستم دلفی نیز مسافت 492 پا و حدود 20 مایل (32 کیلومتر) در ساعت را میتواند کنترل کند.
سیستمهای کروزکنترل جدید، از طریق تحقیقات و توسعه توسط شرکتهای سازنده، بهوجود میآیند. این سیستمها، با نصب امکانات اعلام خطر و بروز تصادف که بهصورت سیگنالهای رادیویی و تصویری ارسال میشوند، راننده را آگاه ساخته و با نگه داشتن سیستم ترمز، امکان فرمانپذیری خودرو را برای راننده فراهم میسازند.
در نمودار 1 ورودیها عموماً به شکل مندرج، تعریف میشوند:
نمودار 1
کلیدهای ON/OFF: اگر کلید ON باشد، یعنی سیستم کروزکنترل فعال است و سرعت خودرو در سرعتی ثابت نگه داشته شده است.
کلید موتور ON/OFF: اگر کلید ON باشد، یعنی موتور خودرو در حالت روشن قرار دارد و تنها کروزکنترل روی موتور فعال است.
کلید فرمان: فرمان حرکت به چرخها توسط این کلید داده میشود.
شتابدهنده: با فشار دادن این کلید، میتوانید سرعت خودرو را افزایش دهید.
قطع اتصال: وقتی کلید ON را فشار میدهید، سیستم کروزکنترل بهصورت موقت قطع شده و سیستم کنترل دستی میشود تا زمانی که مجدداً همین کلید را فشار دهید.
افزایش/ کاهش سرعت: افزایش یا کاهش سرعت، تنها در صورتی امکانپذیر است که سیستم کروزکنترل فعال (متصل) باشد.
کلید بازگشت (RESUME): استفاده از این کلید و برگشت به حالت سرعت از قبل تنظیم شده، فقط هنگامی مقدور است که سیستم کروزکنترل در حالت فعال (متصل) باشد.
زمان: سیستم در کمتر از یک میلی ثانیه برگشت پیدا میکند (به حالت تنظیم شده وصل و یا از این حالت، خارج میشود).
از این سیستم، فقط یک خروجی دریافت میشود که عبارت است از:
دریچه هوا: تنظیم دیجیتالی شیر دریچه هوا
اتصالات الکتریکی
شکل 3
اتصال مثبت و منفی کلید ترمز، بسیار حائزاهمیت است. در برخی منابع الکتریکی، اتصال به زمین (منفی) میسر نبوده و این امر از لحاظ ایمنی بسیار مهم است. اگر ولتاژی بالا ارسال شود، لامپ ترمز روشن میشود. این امر به معنی درستی انجام کار توسط سیستم است. اگر پس از برداشتن پا از روی پدال ترمز، لامپ قرمز هنوز روشن بماند، یعنی اتصالی کوتاه با سیم منفی آن (زمین) صورت گرفته که حالتی غیرعادی است. هنگامیکه پدال ترمز تحتفشار است، سیم اتصال به زمین قطع بوده و مشکلی از نظر روشن ماندن چراغ قرمز وجود ندارد.
اگر چراغ ترمز کار نکند، سیستم کروزکنترل نیز بخوبی کار نمیکند و سیستم از حالت اتصال خارج میشود. اگر یک منبع دیگر 12 ولت را اتصال دهید و کروزکنترل را به آن وصل کنید، کروزکنترل حتی در شرایط خوب کار نکردن لامپ ترمز، قطع نخواهد شد. در این صورت سیستم کروزکنترل بهصورت دستی نصب میشود که ممکن است خوب کار نکند و خطرناک باشد.
- اتصال زمین (منفی)
- مانند اتصال جسمی سخت اما تمیز به زمین است
- دسته سیم
از دسته سیم برای اتصالات دیگر اجزای کروزکنترل استفاده میشود. سیستم کروزکنترل تا زمانیکه چراغ ترمز روشن است، قطع میماند تا اینکه خودرو مجدداً به سیستم ایمنی پایدار برسد، آنگاه اتصال برقرار خواهد شد. اگر دور موتور به میزان معین تعریف شده برسد (معمولاً حدود 4000 دور در دقیقه) سیستم کروزکنترل قبل از وارد آمدن خسارتی به موتور قطع میشود. این حالت در خودروهای دارای گیربکس دستی، فقط با نصب نشانگر بر روی جلو آمپر، به راننده هشدار داده میشود. اما اگر در دنده 4 در حال حرکت باشید، سیستم کروزکنترل با فشار پدال ترمز قطع میشود. برای اتصال مجدد، با فشار دادن کلید RESUME و تغییر دنده از 4 به 5، سرعت خودرو بدون نیاز به فشردن پدال گاز به حالت از قبل تنظیم شده باز میگردد. لذا در این دسته سیم، کاربرد سیم VSSو یا دیگر سیگنالهای عمومی نشاندهنده سرعت خودرو، اکیداً توصیه میشود.
برای نصب صحیح سیمها و چگونگی استفاده از رنگ و محل اتصال آنها، باید به مرجعی معتبر مراجعه شود.
1VSS سیگنال سرعت خودرو
بسیاری از خودروهای روز دنیا، بجای استفاده از کابل سرعتسنج از سیگنالهای ارسالی از گیربکس برای نشان دادن سرعت استفاده میکنند. این سیگنالها، سرعت خودرو را بر روی نمایشگر (جلو آمپر) نشان میدهند. به این سیستم VSS گفته میشود. در خودروهای فاقد VSS و نیازمند به نصب کروزکنترل، برای نشان دادن سرعت خودرو میتوان از یک جلو آمپر عمومی هماهنگ با سیگنال، استفاده کرد. نصب این مجموعه حدود یک تا دو ساعت زمان میبرد که به مهارت نصاب بستگی دارد. نصب این سیستم شامل VSS و اطلاعات دسته سیم و کیت سیستم کروزکنترل است. برای خرید و نصب سیستم کروزکنترل میبایستی به سال ساخت، تجهیزات سیستم، رنگهای بهکار رفته در دسته سیم، محل نصب آنها و چگونگی نمایشگر اطلاعات، آگاهی داشت.
اتصالات مکانیکی
دریچه کنترل هوا یا بنزین
نصب اتصال دریچه هوا، میتواند به آسانی یا دشواری صورت پذیرد. این امر باعث نمیشود تا از نصب کروزکنترل دلسرد یا نگران شوید. براحتی میتوان با اتصال مستقیم یک سیم به دریچه هوا، سرعت خودروی خود را کم و زیاد کرد. سرعت ثابت، اغلب بدون مشکل و راحت است. در این خصوص تنها به تهیه یک دریچه هوای سالم نیاز است. با کمی مهارت، میتوان پدال گاز را ثابت نگه داشت. اما برای نصب سیستم به راهنمای خودرو درخصوص نصب کروز کنترل، نیاز است. در این راهنما، لیست قطعات موردنیاز ارائه شده است. در این راهنما، حتی اگر مایل به نصب سیستم نباشید، لیست قطعات و چگونگی نصب آنها موجود است. اگر خودروی شما جدید است و لیست ندارد، با فروشنده تماس بگیرید.
وکیوم
برخی خودروها که از سوخت گازوئیل استفاده میکنند، از سیستمی بسیار مناسب برای نصب راحت کروزکنترل برخوردارند. این موتورها میتوانند در حدود 20 اینچ وکیوم تولید کنند که بسیار بیشتر از وکیوم موردنیاز برای افزایش دور موتور است. بعضی از خودروها، به وکیوم کمی برای افزایش دور موتور نیاز دارند. اگر وکیوم کافی برای بهکارگیری کروزکنترل در اختیار نیست، نگاهی به باک خودروی خود بیندازید. اگر مصرف خودرو بسیار زیاد است، نیاز به نصب شیر وکیوم دارید. این شیر از فروشگاهها و توزیعکنندگان عمده، قابل تهیه است.
کلیدهای کنترلی و فرمان
فرمان کار
کلیدهای فرمان و مدول در قسمت انتهای کروزکنترل نصب شدهاند. در اینجا 10 کلید وجود دارد که عموماً بر روی کلید چرخان قرار دارند. نوع چرخشی آن که با چرخاندن یک مقطع، حرکت خودرو به اندازه 1 مایل تغییر حالت میدهد. این کار توسط سیم VSS انجام میشود.
نوع کنترلی کلیدها، نسبت به سرعت و چگونگی رفتار خودرو حساسیت دارد. راننده در صورت نیاز به تغییر، باید اتصال را قطع کرده، تغییر موردنظر را اعمال و سیستم را مجدداً اتصال دهد.
بازویی کلیدهای کنترلی
برای استفاده از کلیدهای کنترلی، توصیه میشود با کارشناسان حرفهای مشورت کنید. برای اغلب خودروها یک بازویی کنترلی خاص تهیه شده، اما نوع OEM این سوئیچها کاربردیتر هستند. در این مورد، تنها به ارتباط بین چراغهای جلو آمپر، سیستم احتراق و غیره نیاز است.
برای گرفتن برق موردنیاز، اغلب از دستهسیم اصلی استفاده میشود. برای گرفتن برق میتوان از یک سیم ظریف لحیم شده روی سیمهای دیگر استفاده کرد. اتصال این سیم نازک، کاری ساده و سریع است. با این روش میتوان از دسته سیم اصلی، برق گرفت و مورداستفاده قرار داد. البته روشهای دیگری برای برق موردنیاز، وجود دارند.
اتصالات اضافی
در خودروهای دارای گیربکس دستی، از کلید کلاچ برای قطع سیستم کروزکنترل نیز استفاده میشود. این روش، با نصب یک کلید بر روی پدال کلاچ (همانند کلید روی پدال ترمز) و اتصال آن با سیمی کوتاه به کلید پدال ترمز، قابل انجام است و به نصب آن بر روی کروزکنترل برای قطع سیستم، نیازی نیست. بعضی از کروز کنترلها، دور موتور را اندازهگیری میکنند، اما برای قطع اتصال استفاده از سیستم کلاچ، سریعتر و بهتر است.
سیگنال دینام
اگر امکان برخورداری از سیگنال خوب از VSS خودرو وجود ندارد، اولین چیزی که باید بررسی شود، دینام خودرو است. در این صورت توصیه میشود که به فروشنده خودرو، شرکت سازنده و یا تعمیرکار برق مراجعه شود. این سیگنالها برای کروزکنترل باید به اندازه 8000PPM تهیه شود. در غیر اینصورت، اگر این دور تهیه نمیشود، مطمئناً موردی در کلیدها بهوجود آمده است. اگر قسمتی از تأمینکننده برق قطع شود، اولین اثر آن در دسته سیم مشخص میشود. اگر دینام از کار افتاده باشد، به سیمپیچی جدید نیاز خواهد بود.
سیمپیچی دینام
این قسمت از دینام که سیگنال سرعت را تهیه میکرد، در خودروهای قدیمی کاربرد داشت و میشد از آن در خودروی فاقد سیستم VSS نیز استفاده کرد. نصب این قطعه، نیاز به کمی تجربه و مهارت دارد. قبلاً، فضای بسیار مناسب و مطمئن برای نصب صحیح این مجموعه، قابل فراهم شدن بود. برای نصب این مجموعه و کلیدهای آن حتماً باید از افراد کارشناس مشورت گرفت. این مجموعهسازی، به نوع چرخدنده و اجزای مختلف آن وابسته است. سربالاییها و سرپایینیهای مسیر خودرو را فراموش نکنید.
بعضی از خودروها، ممکن است به قطعاتی اضافی تجهیز شده باشند. مثلاً، در خودروهای فورد، یک حسگر سرعت متفاوت وجود دارد که ممکن است به دسته سیمی اضافه نیاز داشته باشد. این وضعیت، چیزی بیشتر از یک مقاومت یا باطری کوچک است که اگر آن را انجام ندهید، کروز کنترلها دائماً به افزایش سرعت ادامه میدهد. اگر از کروزکنترل استفاده میکنید، حتماً باید با متخصص آن مشورت کنید.
اطلاعات دسته سیم و VSS
در خودروهای روز دنیا (مثلاً دوج یا بنز)، میتوان نوع مدل موردنیاز خود را انتخاب کرد. کلیدهای کنترلی، با رنگهای دلخواه و مکان نصب آنها، قابل معرفی بوده و میتوان آنها را انتخاب کرد.
اساس کروز کنترل
سیستمهای کروزکنترل از سالها پیش وجود داشتهاند. آنها در کنترل سرعت خودروها تأثیر بسیار زیادی دارند و در هنگامیکه دچار خرابی و نقص میشوند، محل خرابی را با استفاده از نرمافزارهای موجود، نمایش میدهند.
سیستمهای کروز کنترل، زیرمجموعههایی الکترونیکی و مکانیکی دارند که با هم کار میکنند. میدانیم که کنترل سرعت خودرو، شامل دو مجموعه پدال گاز و ترمز است. سرعت خودرو، توسط راننده تنظیم میشود. راننده با مشاهده سرعت خودرو بر روی کیلومتر سنج و فشار دادن پدال گاز یا ترمز، سرعت را به حالت دلخواه و مطلوب خود میرساند. سیستم کروزکنترل، تابعی از توضیحات ارائه شده است. این سیستم نیز پدال گاز را کنترل میکند و تمامی حالات درون موتور و قطعات خودرو را زیر نظر دارد.
حسگر سرعت خودروها، روی پلوس (حرکت دهنده چرخها) نصب میشود و توسط پالسهایی الکترونیکی که به جلو آمپر ارسال میکند، سرعت را نشان میدهد. در این حسگرها که معمولاً از یک سیمپیچ و یک آهنربا تشکیل شدهاند، با افزایش سرعت خودرو، فرکانس ارسال پالسها نیز افزایش مییابد (مشابه سرعتسنج خودرو). در خودروهای مجهز به سیستم کروزکنترل، فرکانسهای ارسالی توسط این سیستم ارزیابی شده و سرعت خودرو براساس نتایج ارزیابی ثابت نگه داشته میشود بهگونهای که تصور میشود سرعت خودرو تغییر نکرده است.
جعبه اصلی
جعبه اصلی و اصطلاحاً مغز هوشمند کروزکنترل از سه جزء ذیل تشکیل شده است:
1 . تنظیم سرعت خودرو در مواقعی که کلید SET فشرده میشود تا سرعت موردنیاز بهدست آید. در این حالت، سیستم احتراق خودرو ثابت نگه داشته میشود
2 . مقایسه بین پالسهای ارسالی حسگر نصب شده روی پلوس با فرکانس تنظیم شده خودرو
3 . دریافت مقدار پمپاژ پرده دیافراگم به موتور خودرو و تنظیم آن به حالت تنظیم شده قبلی
این پالسها مقدار پمپاژ دیافراگم را ارسال میکنند و بیشترین تأثیر و بالاترین فشار را بر روی بالا بردن مقدار پمپاژ دارند تا سرعت خودرو را بهصورت مداوم در حدی ثابت نگه دارند. این تنظیمات، توسط پالسهای ارسالی از روی پرده دیافراگم و مقایسه آن با پالسهای تنظیم شده روی حسگر سرعت، ارزیابی شده و در نتیجه امکان ثابت ماندن سرعت را بهوجود میآورند. مغز کنترلی سرعت خودرو، بدون نقص عمل میکند.
موارد نقص در عملکرد سیستم
1 . پالسهای دریافتی از VSS دچار مشکل میشوند. در این مورد، معمولاً کیلومترسنج خودرو بروز مشکل را بخوبی نشان میدهد.
2 . سیستم هوشمند قطع میشود. در اینصورت، ممکن است فیوزی از کار افتاده و یا کانکتوری قطع شده باشد.
3 . در صورت بروز همزمان چند مشکل در سیستم، سیستمهای هوشمند فاقد توانایی تشخیص و رفع عیب هستند.
4 . اگر مجموعه بهدرستی کار نکند، سیستم هوشمند از کار میافتد. این امر باعث میشود که جعبه هوشمند (شامل ریزپردازندههای الکترونیکی مختلف) بخوبی عمل نکند. در این حالت باید قطعه را تعویض کرد.
5 . وجود سوراخ در پرده دیافراگم. در صورت بروز چنین مشکلی، کروزکنترل در مسافتهای طولانی و یا سرعتهای بالا، عملکرد ثابت نگه داشتن سرعت را اندک اندک از دست داده و سپس این توان کاملاً کاهش مییابد. در صورت ادامه این وضعیت، پرده دیافراگم ترک برداشته و باعث خرابی خودرو میشود. سرانجام با ادامه مسیر و نیز استمرار نشتی، پارگی افزایش یافته و دیافراگم کاملاً خراب میشود.
بعضی از فروشندگان سیستم کروز کنترل، این عیوب را ندیده میگیرند. نمونههای زیادی رامیتوان از خرابی این سیستمها مثال زد. اثرات خرابی و خطا را میتوان در کل مجموعه عملکردی سیستم، مشاهده کرد. خودروهایی که سیستم آنها توسط افراد غیرمتخصص و بهصورت دستی نصب شده است، دچار این وضعیت خواهند شد. اگر مشکل بهوجود آمده ناشی از پارگی سیمها یا خرابی فیوز یا نشتی پرده دیافراگم نباشد، ممکن است مشکلی در واحد کنترل سیستم هوشمند یا کلید نگه داشتن سرعت ثابت و یا دیگر اجزا کروزکنترل بروز کرده باشد. اغلب کلیدهای کروز کنترل، سیگنال موردنیاز خود را از دسته سیم اصلی دریافت میکنند. بهترین حالت، یک مجموعه کلید چندمنظوره با سیمهای بسیار عالی است که در برابر پارگی و قطع ناشی از استفاده مکرر روزانه، مقاومت میکند. اگر در همان ابتدای کار، متوجه مشکل موجود نشوید، میتوانید به نمایندگیهای تست خودرو مراجعه کرده و اصطلاحاً خودروی خود را دیاگ زده و آن را موردارزیابی قرار دهید. این کارها فقط برای اطمینان از عدم وجود نقص در سیستم، صورت میگیرند.
پانوشت
1. Vehicle speed signal