سال جدید نزد جوامع مختلف جایگاه ویژه ای دارد، علی الخصوص در جامعهء ایرانی که سنتی دیرین است در فرهنگ این سرزمین.

با ورود اسلام به ایران به صورت مسالمت آمیز و پذیرش این دین توسط مردم ایران، از وسعت آداب و رسوم ها به تدریج کاسته شد و اعتقادات مردم آیین های متضاد را اندک اندک کنار گذاشت و برخی سنتهای مثبت نیز در اسلام آمیخته گردید.

حضرت علی(ع) در قسمتی از نامه معروف خود به مالک اشتر درباره رعایت رسوم و آیین های مردم تأکید کرده می فرمایید: « آداب پسندیده ای را که بندگان این ملت به آن عمل کردن و ملت اسلام با آن پیوند خورده و رعیت با آن اصلاح شدن بر هم مزن...»

از مهم ترین آداب ما ایرانیان که مورد پذیرش اسلام نیز قرار گرفت نوروز بود.

معلی بن خنیس که فردی موثق است می گوید: «روز نوروز خدمت امام صادق(ع) رفتم. فرمودند معلی آیا می دانی امروز چه روزی است؟ عرض کردم؟ عجم ( غیر عرب) امروز را بزرگ می داند و تبریک می جویند وبرای همدیگر هدیه می فرستد؛ امام فرمودند: به بیت عتیق(کعبه) سوگند می خورم که نوروز از زمان قدیم است. نوروز روزی است که در عالم خداوند از بندگانش پیمان گرفت که او را بپرستند و مشرک نشوند و ایمان به پیغمبران و حجج و ائمه بیاورند. روزی است که آفتاب تایید و هوا که موجب حیات است وزیدن گرفت و زمین خلق شد. جبرئیل بر پیامبر نازل شد. روزی است که قائم ما (عج) و ولاه امر ظاهر شوند و روزی است که قائم(عج) بردجال غالب می گردد و کناسه کوفه او را دار می زنند . هیچ نوروزی نیست که ما اهل بیت، انتظار فرج نداشته باشیم چون از روزهای ما و شیعیان ماست. عجم احترام شما را نگه داشتند و شما ضایع کردید.»

این سنت ایرانی، اهمیت ویژه تری یافت و تبدیل به یک فرهنگی ایرانی اسلامی شد. دعای سال تحویل«یا مقلب القلوب و الابصار، یا مدبر اللیل و النهار، یا محول الحول و الاحوال،‌ حول حالنا الی احسن الحال» را نیز میتوان از این نمونه ها برشمرد...

جشن نوروز همواره در میان اقشار مختلف جامعه ایرانی، از پایین ترین قشرها تا بالاترین سران نیز جایگاه خاصی داشته است و همگی این نو شدن طبیعت را جشن گرفته و گرامی می داشتند. نمونه هایی از این دست را می توان از گذشته های دور و آثاری همچون تخت جمشید مشاهده کرد. برپایی جشن نوروز در دوران پس از انقلاب اسلامی ایران نیز جایگاه خود را در میان مردم حفظ کرد.
امام خمینی پیرامون نوروز فرمودند: «و در این عید (نوروز) هم که عید ملی است و اسلامی نیست، لکن اسلام هم مخالفتی با او ندارد، باز می بینیم که در روایتی وارد شده از آداب امروز روزه گرفتن است، از آداب امروز دعا کردن و نماز خواندن است. و این به ما می فهماند که هر ملتی بخواهد به راه راست برود و بخواهد استقلال خودش را، آزادی خودش را بخواهد حفظ کند، باید در عیدش و غیر عیدش تذکر داشته باشد. و ذکر خدا بکند، برای خدا باشد، حتی در عیدش دستور روزه است ، دستور استحبابی، روزه ای که باید انسان منقطع بشود از شهوات خودش، و متوجه خدای تبارک و تعالی شود.»
داخل پرانتز شعری از حضرت امام را در این باره می آورم:

باد نوروز وزیدست به کوه و صحرا              جامه عید بپوشید چه شاه و چه گدا
بلبل باغ جنان را نَبُود راه به دوست            نازم آن مطربِ مجلس که بُوَد قبله نما
صوفی و عارف از این بادیه دور افتادند     جام می گیر ز مطرب که روی سوی صفا
همه در عید به صحرا و گلستان بروند         منِ سرمست ز میخانه کُنم رو به خدا
عید نوروز مبارک به غنی و درویش                       یارِدلدار ز بتخانه دری را بگشا
گر مرا ره به در پیر خرابات دهی         به سر و جان به سویش راه نوردم، نه به پا
سالها در صف ارباب عمائیم بودم                    تا به دلدار رسیدم، نکنم باز خطا

جشن نوروز در دوران زعامت مقام معظم رهبری شکلی خاص به خود گرفته است، علی الخصوص این سالهای اخیر...

در سالهای اخیر، تحویل سال نو با تبریک نوروز توسط مقام معظم رهبری به مردم و بیانات ایشان همراه است. حضرت آقا با نگرشی خاص به نوروز و نام گذاری سال جدید،‌ به این جشن کهن رنگ و بوی خاصی بخشیده است.

ایشان با نام گذاری سال جدید اهداف خاصی را دنبال می کنند که گاه آداب و ارزشهای فراموش شده ای را زنده می کنند و یا جهت گیری خاصی به حرکت جامعه می دهد، گاهی نیز افقهای بالا را نشانه می گیرد برای تعالی جامعه ایرانی و گاهی خود نام گذاری موتور محرکی می شود برای آغاز انقلابی در زمینه ای خاص، اقتصادی یا فرهنگی و یا تکنولوژیک و تربیتی... اهداف متفاوت است و اینها بسته به انواع آسیبهای اجتماعی و یا رویش جوانه هایی در جامعه یا گاهی بسته به اقتضای زمان و تاثیرات بین الملل باشد.

همه اینها نوعی اعتلای فرهنگی است و می توان گفت رهبری به فرهنگ دیرین ایرانی روح تازه ای دمیده است...

میبایست گام‏های بلندی برداشت و افق‏ها را مدام مرور کرد. نامگذاری سال 91 نیز بیانگر ضرورتی است و نوع نامگذاری آن، مسیر را مشخص می کند.
امیرالمونین(ع) می فرماید: اِغتنمِ الفُرَص فَاِنّها تَمُرُّ مَرَّ السَّحاب. فرصت‏ها را دریابید که چون ابر زودگذر عبور خواهند کرد.

پ.ن:
- سال 1391 رو تبریک عرض می کنم و توفیقات روز افزون شما رو از خداوند منان مسئلت دارم.
- به نظر شما نامی که حضرت امام خامنه ای برای امسال انتخاب کردند بیانگر چیست و چه باید کرد؟