نانوتکنولوژی به عنوان یک دانش پایه در تولیدات صنعتی بشر است. زمینهای مختلف نانوتکنولوژی مرطوب دنیای فن آوری را تحت تاثیر قرار خواهد داد.پزشکی ودرمان یکی ازمواردمهمی است که انسان درطول تاریخ برای حفظ بقا به عنوان مساله ای اساسی به آن نظر داشته است تا آنجا که طبیبان همواره جدای ازدستمزد اقتصادی از اعتبار اجتماعی و گاه از تقدیس هم برخوردار بوده اند. درپی تلاشهایی که در تاریخ حیات بشر صورت گرفته امروزه پیشرفتهای شگرفی در غلبه بربیماریها و حفظ سلامتی به دست آمده است که مناسب است برای روشنتر شدن اوضاع پزشکی عصرخود مواردی را یادآوری کنیم.

متخصصان امروزه موفق شده اند بسیاری ازبیماری های واگیردار نظیر وبا طاعون وموارد متعدد دیگر را که در گذشته دسته دسته قربانی می گرفتند درمان کنند. با شناخت سلول DNA و سپس ویروس ها امروزه بسیاری از بیماری هایی که ویژگی تکامل دارند هم درمان می شوند. بعضی بیماری های مسری که شاید ساده ترین آنها سرماخوردگی باشد قادرند متناسب با دارویی که آنها را از بین می برد تکامل پیدا کنند و برای بار دوم از یک دارو صدمه نبینند. اکنون به جایی رسیده ایم که چنین بیماری هایی را هم با داروهای تکامل یافته از بین می بریم!

در کنار شناخت بیماری ها و روش های درمان امروزه چنان آگاهی و دسترسی دقیقی نسبت به اجزای بدن حاصل شده که می توانیم اندام هایی را به بدن پیوند بزنیم و یا عضوهای مصنوعی را جایگزین عضوهای از کار افتاده نماییم. این به معنای پایان راه حفظ سلامتی نبوده و نیست. با اندکی تعمق خطرات نه چندان کوچکی را در کنار خود و در حیطه پزشکی امروز مشاهده خواهیم کرد. داروهایی که برای درمان بیماری ها ساخته ایم خود آسیبهای دیگری به سلامت بدن وارد می سازند و بدین دلیل که محیط و هدف خود را به طور دقیق نمی شناسند و قدرت حرکت به سوی هدف خود -خلاف حرکت طبیعی مواد در بدن –را ندارند ناگزیر از درمان حدودی می باشند و این یعنی نجات به بهای یک ذره کوچکتر. که البته این ضرر کوچکتر می تواند مولد زیان هایی حتی بزرکتر از مشکلات اولیه باشد. علاوه بر این ظهور بیماری های نظیر ایدز با ویروس مرموز HIV که داروهای کنونی از شناسایی و نابود کردن ان عاجزند به همراه گسترش روز افزون آن در در میان مردم جهان مشکل بسیار بزرگی محسوب می شود. دیگر آنکه اعضای پیوندی و اندام های مصنوعی هنوز کارایی بافت های طبیعی و اولیه را پیدا نکرده اند. برای مثال باید گفت اگر اکنون دست یک کارگر زیر تیغ دستگاهای صنعتی قطع شود خوشبختانه می توانیم دست را به بدن متصل کنیم و به حیات باز گردانیم. اما متاسفانه همه قابلیتهای اولیه را نخواهد داشت زیراهنوز دقت لازم برای اتصال اعصاب و بافتهای جدا شده را مطابق حالت طبیعی به دست نیاورده ایم.

توجه به موارد فوق احتمالا شما را برای شنیدن یک پیش بینی قریب الوقوع در دنیای ((فرا پزشکی)) آینده یر انگیخته است. انقلاب صنعتی آینده در پزشکی هم دگرگونی عظیمی به همراه خواهد داشت. پژوهش های انجام شده ساختاری را ارائه می کند که می تواند پبشرفت حیرت انگیزی را در صنعت دارو و درمان بیماری ها و آسیب های زیستی ایجاد کند. ماشین های ملکولی هوشمند نمونه بسیار کوچک یک سیستم شناساگر ترمیم کننده و متحرک بسیار دقیق اندکه می توانند تمام مشکلات مذکور در پزشکی امروز را برطرف سازند. این ماشین ها با اطلاعات کامل از ساختار بدن و حتی اجزای سلولهای بدن به راحتی قادر به حفاظت جسم در برابر باکتری ها میکروب ها و ویروس ها بیماریزا خواهند بود. مثلا با داشتن اطلاعات دقیق از DNA سلول های بدن می توانند مهاجمین را قبل از آسیب زدن به سلولهای سالم شناسایی کرده و از بین ببرند.

ماشینهای ملکولی هوشمند (مجموعه ای از ملکولهای متصل و برنامه ریزی شده که به وسیله موتورهای مولکولی حرکت می کنند و قابلیت انجام اعمال سودمند و دقیق در مقیاس درون سلولی دارند) می توانند مواد دارویی لازم برای بیماری های خاص را دریافت و تا محل سلول های بیمار حمل کنند و پس از شناسایی تک تک آنها دارو را اثر داده و با حداقل ماده مورد نیاز و آسیب جانبی بیماری را درمان نمایند و در عین حال این ماشین ها با ابعاد کوچک می توانند از دیواره سلولها عبور کرده حتی اجزای سلولها را هم ترمیم نمایند.با چنین قابلیتهایی نانوماشین های مولکولی به راحتی میتوانند حتی ویروسHIV را از مقایسه اطلاعات آن باDNA بدن انسان شناسایی کرده و از بین ببرند.

اضافه بر روشهای درمانی خارق العاده نانوتکنولوژی امکان ایجادساختارهای زیستی عجیبی رافراهم می سازد. مثلا میتوانیم بافتهای آنچنان مقاومی در بدن بسازیم که با افتادن از یک ساختمان بلندکوچکترین خدشه ای درعملکردشان وارد نشود و سلامت خود را حفظ کنند و این یعنی……!

چه زمانی به چنین ابزارهایی دست می یابیم ؟

زمان آن نزدیک است; اما در جواب این سؤال که شاید از بیم سرآمدن عمر قبل از دست یابی به نانوتکنولوژی در پزشکی به ذهنها خطور می کند بهتر است مفهوم جدید ”cryonics” یا ”انجماد بدن در هنگام مرگ” را بیان کنیم تا انگیزه این پرسش فروکش کند:

وقتی قلب شخص ازتپش می ایستد (معنای قدیمی مرگ) ولی قبل از آنکه نابودی ساختار مغز آغاز شود او را به دستگاه قلب مصنوعی متصل کرده و مرحله به مرحله بدن را با یک مایع ضد انجماد و برخی متعادل کننده های سلولی پر می کنند. سپس دمای بدن فرد را تا دمای نیتروژن مایع پایین می آورند. در این نقطه همه تغییرات مولکولی برای دوره نا محدودی متوقف میشود و بدن شخص را در محیط بسته ای نگهداری می کنند. در آینده وقتی دستگاههای تعمیر سلولی نانوتکنولوژی به بهره برداری میرسد بیماریهای مهلکی که سبب مرگ شده اند به همراه سموم ماده ضد انجماد از بین میروند و فرد دوباره گرم میشود و به صورت زنده و سالم در می آید.