شول بزی‏

    به روایت شیر علی اسدی، یار علی ستوده

 حدود 2 کیلومتر بعد از «شیرمحمدی» روستای «شول بزی» قرار دارد. اهمیت «بزی» از دو جهت است: نخست این که محل سکونت مرحوم آیت اللّه «حاج سید محمد علی میر باقری[1]» بوده است، دوم این که روستای «بزی» منبع مهاجرت آدم‏های زیاد بوده است، چنان که ساکنین 3 روستای «عباس آباد»، «دژکردک» و «جیدرزار» از همین مردم «بزی» منشأ دارند. وجه نام گذاری «بزی» مانند دیگر روستاهای هم جوار خود در بوته ی ابهام است، عده‏ی می‏گویند: درآن قدیم - ندیم هادر حوالی تنگ «بزی» پازن و بز کوهی زیاد وجود داشته است، کسانی هم می‏گویند یک نفر از اهالی این محل یک رأس بز با خود گرفته و می‏خواسته آن را به اردکان برده، بفروشد، در مسیر راه به کسی ناشناس برخوردکرده که اورا مورد خطاب قرارداده وگفته: «آی مرد "بزی" به کجا می‏روی ؟» بعضی می‏گویند آن شخص ناشناس، دزد بوده که در همین سفر، بز " مردبزی " را از دستش گرفته وطی مشاجره، او را " مرد بزی " خطاب کرده‏است .

 ساکنین اولیه ی «شول بزی» در حقیقت سر ریز جمعیت قلعه «شول گپ» بوده اند. در حدود 200 سال پیش از این یک رشته قنات به نام " قنات جباری " بر روی زمین‏های زیر دست «بزی» حفر شد که در نتیجه اراضی آن نقطه به زیر کشت رفت. متعاقب آن گروهی ازرعیت‏های ساکن در«شول گپ» در محلی به نام «له آبی» خانه‏های محقری ساخته، در آن جا ساکن شدند. در آن سال‏ها روستای «بزی» فقط دارای 12 خانوار جمعیت بود. در مرتبه ی بعد، از محل «له آبی» به نقطه ی جدیدی به نام «کله گاه» منتقل شد. درآن جاکره سنگی های برپا نموده و ساکن شدند، در مرحله ی سوم در همین محل کنونی استقرار یافته و خانه‏های بزرگ ‏تر، با نقشه ی مناسب احداث نمودند. در سال‏های اخیر عده‏ی از خانواده‏های «بزی» محلی جدیدی در نقطه‏ی موسوم به «جاخرمنی» به وجود آورده‏اند .

 مردم روستای «بزی» و توابع آن وابسته به دو طایفه‏ی " صادقی " و " علی محمدی " هستند. در روستای «عباس آباد» طایفه ی صادقی در اکثریت قراردارند، مردم «دژکردک»  تماما از طایفه ی صادقی هستند، در «جیدرزار» هم همین طور.

 مالک اولی اراضی «بزی» محمد علی خان کشکولی بود، او از مردم سرانه می‏گرفت، مال الاجاره هم می‏گرفت. سپس عزت اللّه خان قشقایی خرید، بدین ترتیب تمام املاک «شول بزی»، «شول بزرگ»، «کودین» و «کله گاه»  یک دست شد. دوباره عزت اللّه خان این املاک را به معرض فروش نهاد؛ تااین که  3 دانگ و یک وقه بالا از اراضی «بزی» را به حاج بابا جان و حاج شاه محمد بزی فروخت، بقیه‏ی  3 دانگ ویک وقه کم را 3 برادر به نام‏های فتح اللّه فرهادی، شکراللّه فرهادی و حیدر قلی فرهادی خریدند. هم چنین 3 دانگ از اراضی «شول گپ» را حاج محمد قلی بارانی، محمد علی بارانی، علی رحم بارانی و صفی خان اسعدی به قیمت 91 هزار تومان خریدند که تازمان اصلاحات ارضی برآن‏ها مالکیت داشتند. تااین که برنامه ی اصلاحات ارضی آمد، زمین‏ها تقسیم شد .

 آقای شیرعلی اسدی بزی جریان احداث جاده ی تنگ «شول » و آمدن نخستین ماشین در این ناحیه را این گونه تعریف می‏کند: «در حدود سال‏های 1335 - 36 (هش) بود که بزرگ ترهای «تنگ شول» بین خود هماهنگی کردند تایک رشته جاده در «تنگ شول» داشته باشند، وماشین بتواند دراین منطقه رفت و آمد نماید؛ قرار شد هرکس محدوده ی محل خود را جاده بکشد، حدود سال 1339 بود که جاده تکمیل شد واولین ماشین به «تنگ شول» آمد. یک دستگاه ماشین باری بود که از روی «لیرمنجان» و «کربلایی محمد حسینی»  تا «بزی» آمد. ماشین  پر از بار بود، یک عده روی بارها نشسته بودند، چنان که سرآدم‏ها ازبدنه ی ماشین بالاتر بود. در همین تپه ی «بزی» یک پیچ باریک بود که ماشین نتوانست از آن عبورنماید، ماشین ایستاد، مردم «بزی» رفتند بیل و کلنگ آوردند، آن پیچ را به حد کافی تعریض کردند تا ماشین رد شد و تا کودین رفت .

 اکنون روستای «بزی» دارای 150 خانوار جمعیت است. یکی از قطب‏های آموزشی درتنگ شول محسوب می‏شود، دارای مدارس ابتدایی و راهنمایی می‏باشد، از نعمت روشنایی برق، آب لوله کشی، خانه ی بهداشت و مخابرات برخوردار است. زمین زیاد ندارد، اما دامداری و صنعت قالی بافی در این روستا رواج دارد.

 این محل دارای دو تیم فوتبال می‏باشد که هرکدام حایز مقام‏های منطقه‏ای هستند. از این روستا تاکنون 2 نفر کارمند پا گرفته اند، که یکی معلم، دیگری بهورز محلی است .

 یک نمونه از نسب نامه ی طایفه ی صادقی «بزی» چنین است: جلیل، اسداللّه، شیر علی، آقا جان، محمد حسن، علی، حسن، صادق - صادق از بویر احمد آمد .

 از طایفه ی علی محمدی: صادق، هوشنگ، یار علی، دین محمد، علی محمد، علی نظر، حسین، خدانظر - خدانظراز بویر احمد آمد .