چم ریز
به روایت رحیم اتحاد نژاد
رحیم اتحاد نژاد علی میرزا خلیلی
به فاصله ی حدود 5 کیلومتری بعداز «سربست» درمسیر جاده ی اصلی روستای «چم ریز» قراردارد. «چم ریز» از نظر جغرافیایی در موقعیت محوری قرار گرفته است، چنان که راه ارتباطی چندین روستا درهمین محل به هم متصل میشود، «چم ریز» از طرف مشرق به سر بست، ازطرف شمال شرقی به دره ی بادامی و تیغه ناری، از طرف غرب به رودخانه ی « کُر» و روستای «چم سهراب خانی» از طرف شمال و شمال غرب به دره شور «چم چنار» و روستای «پیر سبز علی» وصل میباشد. زیبایی و سرسبزی روستای «چم ریز» زبان زد همگان است .
بنیان گذاران و مؤسسین این روستا اشخاصی چون مرحوم مشهدی علی میرزا خلیلی، خان جان خلیلی و ریحان محمدی میباشند، که در سنه 1326 به دستور مالکین وقت که عبارت بودند از زیاد خان سترگ دره شوری و جهانگیر خان کشکولی، برای اولین بار به صورت قلعه ساخته شد. بعدا سهمیه ی جهانگیر خان کشکولی را حاج امراللّه قره قانی و سهمیه ی زیادخان سترگ را اسداللّه خان و سلیمان خان امینی خریدند، تازمان اصلاحات ارضی مالکیت شان برقراربود .
ساکنین این روستا کلا ازطایفه ی باصری، ازتیره ی «کافرهادی» میباشند وجه تسمیه ی باصری «پاسارگاد» بوده که بعدا مخفف آن «پاساری» و کم کم به باصری معروف شده است. این طایفه از مردم ایرانی الاصل بوده و در مناطق پاسارگاد وتخت جمشید زندگی میکردهاند، وجزوایل باصری خمسه بودهاند. یک رشته ازنسب نامه ی ساکنین این روستا چنین است:
محسن اتحادنژاد، رحیم، علی بخش، علی میرزا، بنیاد، علی مراد، بنیادبزرک، عبد خلیل، کافرهاد – محمود.
خصوص ازنظرعلمی وتحصیلی خیلی خوب بوده است. در حال حاضر بیش از 30 نفر کارمند ازفرزندان چم ریزی در ادارات و ارگانها مختلف دولتی مشغول خدمت هستند. فرد ی شاخص این روستا، که الحق ازمفاخر «چم ریز» و «کامفیروز» به حساب میآید، آقای نصرت اللّه خلیلی است، که درسراسر دهه ی 1370 پی درپی دردو پست مهم ریاست آموزش وپرورش منطقه، سپس بخشدار «کامفیروز» خدمات شایان وماندگاری برای این منطقه انجام داده است. چنان که برای همگان واضح است، درزمان ریاست ایشان براداره ی آموزش وپرورش منطقه، تحول مهمی درتمامی عرصههای این اداره، بویژه درامور تحصیلی فرزندان این منطقه به وجود آمد .
هم چنین در مدت زمانی که آقای خلیلی درسمت بخشدار «کامفیروز» خدمت کرد، اقدامات مهم عمرانی و زیربنایی درسراسر منطقه انجام گرفت که ازآن جمله میتوان ازتکمیل پروژه ی برق رسانی به سراسر منطقه، تکمیل پروژه ی پل عباس آباد، تعریض جاده ی «کامفیروز» شمالی وآسفالت کاری قسمتهای عمده ی آن...نام برد .
ازدیگر مفاخر روستای «چم ریز» آقای دکتر ایرج خلیلی باصری است که فعلا در روستای خانیمن به امر مقدس طبابت مشغول میباشد روستای «چم ریز» دارای دو باب مدرسه شامل مقاطع ابتدایی وراهنمایی میباشد. یکی تحت نام «دبستان ابوذر» دیگری تحت عنوان مدرسه ی راهنمایی ولی عصر (عج) فعالیت میکنند. مدرسه ی اولی ازقبل برپا بود، مدرسه ی راهنمایی درسال 1376 تأسیس گردید. زمین این مدرسه توسط فرد خیری به نام کیامرث محمدی اهداء گردید، کار ساخت و ساز آن با همکاری مردم روستا صورت گرفته است .
وضعیت جاده خاکی است، ولی ازامکانات رفاهی مانند آب آشامیدنی سالم در سال 1364، برق درسال 1377 و خانه ی بهداشت و مخابرات در سال 1381 برخوردارشد ه است . محصولات این روستا غالبا برنج، گندم، جو، شبدر، عدس، صیفی کاری و میوههای باغی میباشد. باغات این روستا عبارتنداز: سپیدار، صنوبر، سیب، زرد آلو، گردو، بید. ودرختان جنگلی عبارتند از: بلوط، بنه، بادام کوهی، کیکم، ارژن، تنکس، کیالک، خوشک، گز، سنجد وغیره. پوشش گیاهی کوهستانهای این محل عبارتند از: کنگر، لپو، بلهر، جاشیر، کمه، کیسمارو، موسیر، قارچ، آب اندول، ریواس، کاسنی، گل بعلک، زول، تول، پودن، چو، آویشن، برنجاس، شاطره، بارهنگ، رواتُربک، خاک شیر، اسفند، شیرین بیان وغیره. قسمتی از تپهها وزمینهای اطراف د ه قُرِق میباشد که قرق دره شور یک محل سیاحتی وبسیار دیدنی است .
کوههای اطراف محل عبارتند از: کوه «گر» در شمال شرقی - کوه «ساران»در جنوب غربی (رشته ی از سلسله جبال زاگرس) تنگه های معروف این روستا عبارت اند از: تنگ تاریخی، تنگ آب، تنگ زرد و تنگ اسپید. رودخانه ی «کُر» هم اکنون در فاصله ی یک کیلومتری غرب روستا در جریان است. وضعیت دام داری در روستای «چم ریز» خوب است. صنعت قالی بافی نیز کم وبیش رواج دارد .
این روستا دارای یک باب مسجد و یک هیأت عزاداری به نام سیدالشهدا (ع) میباشد که به مسئولیت آقایان حبیب اللّه خلیلی، یوسف خلیلی، حسین عسکری، علی بخش اتحادنژاد اداره می شود. ورزش دراین روستا رونق قابل وصفی ندارد، لکن جوانا ن این روستا به طورکلی ازمواهب ولذات ورزش محروم هم نیستند .
فاصلهی «چم ریز» باروستاهای مجاور به مقیاس کیلومتر:
تا سربست 5 کیلومتر تا چم چنار 3 ٍ
تا چم سهرابخانی 1/5 ٍ تا پیر سبز علی 7 ٍ
تا گرمه 10 ٍ تا چم کنگری 13 ٍ
تا آب ماهی 18 ٍ تا ده دامچه 8 ٍ
تااللّه مراد خانی 10 ٍ تا حاجی آباد 14 ٍ
تا خانیمن 16 ٍ تاشیراز 150"
نمای دیدنی از چم ریز
