آیا پاک کردن فایل ها از کارت حافظه در حالی که کارت هنوز در دوربین شماست، موجب خراب شدن کارت حافظه شما می شود؟
شاید مطالب متفاوتی در این مورد مطالعه کرده باشید، اما قصد داریم در این مطلب قدری شما را از این سردرگمی در این زمینه نجات دهیم.
راه های زیادی برای خراب شدن کارت حافظه وجود دارد که به هرکدام به طور خلاصه می پردازیم. علاوه بر این چگونگی اجتناب از این مشکلات را نیز بررسی خواهیم کرد، اما در ابتدا خلاصه ای از کارت های حافظه و نحوه کارکرد آنها با دوربین و کامپیوتر را با هم بررسی می کنیم.
کارت های حافظه که فیلم دیجیتال نیز خوانده می شوند کارت هایی هستند که شما در دوربین تان جای می دهید و در اندازه ها و اشکال مختلفی یافت می شوند.
هفت نوع کارت در حال حاضر در دوربین های دیجیتال به کار می روند: کارت های فلش فشرده، کارت های حافظه هوشمند، کارت های چند رسانه ای، کارت های دیجیتال مطمئن(SD)، کارت های به غایت دیجیتال (XD)، حافظه الحاقی تولید سونی، و کارت های PCMCIA که کارت های پی سی نیز نامیده می شوند و عموماً در لپ تاپ به کار می روند.
کارت های حافظه، دستگاه های حافظه مطمئن نیز نامیده می شوند و دلیل این نامگذاری این است که آنها بر خلاف هارد دیسک کامپیوتر فاقد اجزای متحرک هستند و به همین دلیل خیلی کم خراب می شوند.
در مهندسی الکترونیک مدرن، کارت های حافظه در ابتدا چیپ های بی ارزشی بودند که "فرار" خوانده می شدند. به این دلیل که توانایی نگهداری اطلاعات را در حالتی که شارژ الکتریکی قطع نمی شد، مانند رم در کامپیوترها، را نداشتند.
نمونه بعدی چیپ ها غیر فرار بودند و اطلاعات توسط شرکت سازنده برای انجام امور معین در آنها قرار داده می شد(همانند ROM). با پیشرفت تکنولوژی، کارت ها توانایی پاک کردن و ذخیره سازی مجدد را پیدا کردند.
البته این کار فرایندی پر زحمت بود به این دلیل که چیپ می بایست به شرکت سازنده برگردانده شود. کارت ها توانایی این را یافتند که با استفاده از یک شارژ الکتریکی پاک شوند که محتویات آنرا یکجا پاک می کرد و البته این فرایند، کند بود.
پیشرفت بعدی به کارت های حافظه کنونی ختم شد که می توانند اطلاعات را با سرعت و بهره وری بسیار بالاتر ذخیره سازی و حذف نمایند.
کارت حافظه متشکل از تعداد پیچیده ای مدارهای مجتمع و چیپ است، چیپ هایی که تأمین کننده فضای ذخیره اطلاعات در یک کارت حافظه هستند شامل شبکه توری شکل از سیم های بسیار ریز است که این سیم ها که ضخامت شان از ضخامت موهای انسان کمتر است و "نانو وایر" خوانده می شوند.
اگر از بالا به این شبکه نگاه کنید آنها را همانند کاغذ گراف که در مدرسه استفاده می کردیم می بینید. یک دروازه در محل تقاطع هر سیم افقی و عمودی وجود دارد که هر گاه شارژی بالاتر از یک ولتاژ معین به دروازه وارد شود، بسته شده و بسته مسی مانند که باینری 1 را تولید می کند.
وقتی شارژ از میزان معینی نزول کند، دروازه بسته می شود، ارتباط قطع شده و کد باینری 0 تولید می شود.
تمام اطلاعات که روی کارت ها ذخیره می شوند به کدهای صفر و یک بیت تبدیل می شوند که امکان خوانده شدن آنها توسط یک کامپیوتر را ایجاد می کند.
برای آنکه بدانیم چرا کارت حافظه خراب می شود، نیاز داریم که چگونگی کارکرد آنرا با دوربین یاد بگیریم.
دوربین شما در واقع کامپیوتر بسیار پیچیده ای است که تنها هدفش برداشت و ذخیره سازی نور است.
وقتی شما دکمه شاتر را فشار می دهید، شاتر باز می شود، نور حسگر دوربین را تحریک کرده و کامپیوتر دوربین تان این اطلاعات را در بافر خود قرار می دهد.
بافر دوربین عملکرد رم در کامپیوتر را دارد و حافظه موقتی است که کامپیوتر دوربین می تواند اطلاعات را تا زمان ذخیره سازی در کارت حافظه، آنجا نگهداری کند.
در کامپیوتر خانگی شما، وقتی روی دکمه Save کلیک می کنید، اطلاعات موجود در رم شما روی دیسک سخت ذخیره می شود.
در دوربین ها نیازی به این کار نیست. دوربین به طور خودکار و پیوسته اطلاعات موجود در بافر یا بسته به میزان بافر موجود، اجزای دیگر دوربین و نرم افزار موجود در دوربین تان، ذخیره سازی می کند.
وقتی که بافر پر است دوربین باید پیش از اینکه به شما اجازه برداشتن عکس های بیشتر را بدهد، تمامی اطلاعات موجود در بافر را روی کارت ذخیره کند.
در هر صورت اگر شما دوربین را پیش از اتمام ذخیره سازی اطلاعات بافر در کارت حافظه خاموش کنید، اطلاعات شما از بین خواهد رفت.
? خدایا ،شما چه بافر بزرگی دارید!
بدون شک داشتن یک بافر بزرگ برای دوربین، امتیاز مهمی محسوب می شود.
دوربین های متداول امروزی می توانند بین یک تا سه فریم در ثانیه برداشت کنند که حداکثر برای هر نه فریم، دوربین باید برای انتقال اطلاعات بافر به کارت حافظه متوقف شود.
دوربین های حرفه ای سطح بالای SLR امروزی بافر کافی برای نگهداری چهل تصویر JPEG با کیفیت بالا یا بیست تصویر RAW را پیش از نیاز به توقف برای انتقال آنها به کارت دارا هستند و از زمانی که دوربین شروع به ذخیره سازی اطلاعات بافر در کارت حافظه می کند.
عکس برداری با سرعتی بیش از میزانی که دوربین شما قادر به مدیریت آن است یک از دلایل اصلی خراب شدن کارت حافظه است.
? سوال بعدی این است که اطلاعات چگونه در کارت سازماندهی می شود؟
همانند دیسک سخت کامپیوتر، کارت حافظه شما نیز یک جدول تخصیص فایل یا "FAT" دارد که لیستی از نشانگرهاست که به محل ذخیره اطلاعات معین اشاره می کنند.
این همانند جدولی از محتویات کارت شماست. اکثر کارت ها دارای دو کپی از این "FAT" هستند، هر دوی این کپی ها می توانند توسط کامپیوتر شما مورد استفاده قرار گیرند، اینجا یک امای بزرگ وجود دارد، اکثر دوربین ها تنها می توانند از کپی اول استفاده کنند.
این بدان معناست که اگر کپی اول FAT خراب شود، دوربین شما قادر به یافتن اطلاعات روی کارت نخواهد بود.
علاوه بر FAT، یک رکورد راه انداز اصلی نیز وجود دارد که برای برپا کردن "هندسه" کارت حافظه استفاده می شود.
پس از رکورد راه انداز اصلی، پوشه ریشه ای وجود دارد که قفسه قراردهی اطلاعات در کارت است. این بخش شامل زیر شاخه هایی است که اطلاعات در آنها ذخیره می شوند.
هر کدام از این نواحی دارای اشاره گرهایی هستند به مکانی که اطلاعات ذخیره شده است. برای مثال وقتی دوربین شما اطلاعات را در کارت ذخیره می کند نکته ای در FAT اضافه می شود که به دوربین یا کامپیوتر می گوید رکورد راه انداز اصلی برای یافتن اطلاعات کجا قرار دارد.
آنگاه رکورد راه انداز اصلی دوربین یا کامپیوتر را به یک زیرشاخه راهنمایی کرده و به محل اطلاعات اصلی اشاره می کند.
علت اینکه به تمامی این نکات اشاره کردیم این است که مشکلات اصلی که در کارت های حافظه یافت می شوند ریشه در خرابی یک یا بیش از یکی از این نواحی در کارت دارند.
حال که دانستیم چگونه کارت و دوربین به ارتباط متقابل می پردازند و ریشه بیشتر مشکلات کارت ها کجاست، اجازه بدهید پنج کابوس را درباره کارت های حافظه مرور کنیم:
? کارت های حافظه به گرما حساسند:
کارت های حافظه می توانند تغییرات بسیار سریع دما را تحمل کنند. قدرت تحمل آنها بین 25 تا 75 درجه سانتی گراد است.
? کارت های حافظه نیاز به یک منبع ثابت الکتریکی برای حفظ اطلاعات دارند:
کارت ها به گونه ای طراحی شده اند که می توانند اطلاعات را در غیاب منبع انرژی ذخیره کنند.
کارت ها مستعد خرابی بر اثرافتادن هستند:
کارت ها می توانند شوک حاصله معادل سقوط از ارتفاع تا ده فوتی را تحمل کنند.
اطلاعات پس از مدتی زایل می شوند!!!!
کارت حافظه با تکنولوژی ذاتی تصحیح خطا ساخته شده است تا این اطمینان را حاصل نماید اطلاعات شما زایل یا نابود نمی شود حتی پس از صد سال.
? کارت اگر در معرض میدان الکتریکی یا مغناطیسی قرار گیرد خراب یا پاک می شود:
اطلاعات روی کارت بر اثر الکتریسیته یا مغناطیس خراب نمی شود مگر آنکه بسیار قوی باشند. قرار دادن کارت در زیر ماشین های اسکن فرودگاه کاملا عاری از ایراد است ولی قرار دادن کنار گوشی موبایل را نمی توانیم تضمین کنیم.
بیشتر کارت های حافظه آسیب دیده نتیجه از دست رفتن اطلاعات هستند. با این وجود، اگر آسیب نتیجه صدمه فیزیکی به خود کارت باشد، اطلاعات موجود بر روی کارت، هرگز قابل بازیافت نخواهد بود.
آسیب فیزیکی به کارت های مدیا به ندرت رخ می دهد، و از معدود مشکلاتی است که مردم با کارت های شان پیدا می کنند.
? شایع ترین دلایل آسیب فیزیکی عبارتند از:
? آسیب های الکتریکی حاصل از قرار گرفتن در معرض میدان های مغناطیسی یا ولتاژهای بالا؛
? جریان های کوتاه، نتیجه قرار گرفتن طولانی در مجاورت آب یا رطوبت بالا؛
? آسیب به مدار ها، نتیجه قرار گرفتن در دمای بالا (بالای 167 درجه فارنهایت/ 75 درجه سانتی گراد) یا سرما (زیر 13 درجه فارنهایت/ 25 درجه سانتی گراد)؛
? آسیب های فیزیکی حاصل از ضربه به کارت، مانند خم کردن آن (این باعث ترک خوردن و شکستن چیپ ها و مدارها در داخل کارت می شود.)
? آسیب به یک چیپ خاص در داخل کارت به اسم کنترل کننده اطلاعات (Controller) که میانجی ارتباط میان کارت و دوربین است.
? اما مشکلات ناشی از از دست رفتن اطلاعات کاملاً شایع هستند، و به شدت موجب سرخوردگی و ناراحتی می شوند.
کارت های فلش مدیایی که اطلاعات آنها از دست رفته است، یکی از علایم زیر را نشان می دهند:
? کارت مدیا در دوربین شما کار می کند، ولی در کارت خوانِ متصل به رایانه شما کار نمی کنند؛
? وقتی سعی می کنید عکس ها را بر روی ال سی دی یا رایانه تان ببینید، کاراکترهای "خراب" ظاهر می شوند؛
? گفته می شود که کارت پر است اما هیچ فایلی بر روی آن وجود ندارد؛
? قرار دادن کارت در دوربین باعث می شود که دوربین هنگ کند؛
? کارت درون دوربین یا کارت خوان کار نمی کند، اما کارت های سازگار دیگر کار می کنند؛
? کارت قابل نوشتن یا پاک کردن نیست؛
? وقتی کارت را وارد می کنید، کارت خوان به هم می ریزد یا متوقف می شود، اما با کارت های سازگار دیگر کار می کند؛
? دوربین "خطای کارت" نمایش می دهد؛(Memory Error)
? وقتی کارت را داخل دوربین یا کارت خوان قرار می دهید، دستگاه می گوید که کارت نیاز به فرمت شدن دارد؛
? دوربین نشان می دهد که نسبت به همیشه فضای کمتری برای تصاویر دارید، در حالی که هیچ عکسی بر روی کارت وجود ندارد ( کارت 512 مگابایت شما به طور معمول توانایی ذخیره 150 تصویر JPEG با کیفیت بالا را دارد، اما فضا برای تنها 96 عکس نشان داده می شود، و این در حالی است که هیچ تصویری بر روی کارت وجود ندارد.)؛
? وقتی یک ابزار دیسکی، مانند اسکن دیسک، روی کارت استفاده می کنید، سکتورهای خراب بر روی کارت نشان داده می شوند؛
? دوربین شما با قرار دادن کارت در آن، خاموش نمی شود؛
? وقتی کارت را فرمت می کنید، ظرفیت اشتباه اعلام می کند.
? چه چیزی موجب این اختلالات می شود؟
سؤال خوبی است. در اینجا به علل اصلی اختلال در فلش مدیا اشاره می کنیم:
? خاموش کردن دوربین در حالی که بافر همچنان در حال نوشتن بر روی فلش مدیا است (این احتمالاً اصلی ترین دلیل خراب شدن فلش مدیا است. )؛
? خارج کردن مدیا کارت از دوربین در حالی که بافر همچنان در حال نوشتن بر روی کارت فلش مدیا است (این احتمالاً دومین دلیل عمده خراب شدن فلش مدیا است. )؛
? خارج کردن فلش مدیا از کارت خوان در حالی که هنوز فایل هایی را از روی کارت بر روی رایانه تان باز شده دارید؛
? خارج کردن فلش مدیا از کارت خوان، در حالی که آن هنوز در حال کپی کردن فایل هایی بر روی هارد درایو رایانه شماست یا چراغ فعال هنوز چشمک می زند؛
? بر روی مکینتاش – خارج کردن فلش مدیا بدون آنکه اول علامت دوربین یا کارت خوان را حذف کنید؛
? بر روی ویندوز ان تی، خارج کردن کارت بدون آنکه اول مبادلة ایمن را فعال کنید؛
? بر روی ویندوز ME ،2000، و XP، خارج کردن کارت بدون آنکه اول آن را متوقف کنید؛
? باز کردن، خارج کردن، پاک کردن، یا منتقل کردن فایل ها بر روی کارت حافظه تان، در حالی که با استفاده ? از یک تماس USB/ فایروایر به کارت خوان یا دوربین، کارت را به رایانه تان متصل کرده اید؛
استفاده از یک کارت حافظه موجود که بدون آنکه اول در دوربین شما از نو فرمت شود، بارها مورد استفاده قرار گرفته است؛
? فرمت دوباره کارت فلش مدیا با استفاده از رایانه به جای دوربین ( ابزار فرمت دوباره بر روی رایانه ها پیچیده تر از آنهایی هستند که بر روی دوربین شما قرار دارند، و به همین دلیل می توانند باعث ناسازگاری میان کارت و دوربین شما شوند. )؛
? ادامه دادن به گرفتن تعداد زیادی عکس، وقتی که باتری های دوربین شما ضعیف یا در حال خالی شدن هستند؛
? با یک کارت در کارت خوان متصل به رایانه تان، باز کردن کارت برای دیدن آنکه چه چیزی بر روی کارت است، و بعد خارج کردن آن و قرار دادن یک کارت دیگر، بدون آنکه کارت اول ابتدا به شکل مناسبی بسته و خارج شده باشد.
? اما چگونه از خراب شدن فلش مدیای خود جلوگیری کنید؟
قبل از همه عادت های کاری خوب در خود ایجاد کرده و احتیاط های ساده ای را به انجام دهید. اینجا فهرستی از کارهایی که باید برای مراقبت از کارت های تان و جلوگیری از خراب شدن شان انجام دهید، وجود دارد:
? قبل از آنکه کارت فلش مدیا را از دوربین تان خارج کنید، چند لحظه منتظر شوید تا دوربین نوشتن اطلاعات از بافر روی کارت را تمام کند، و اگر دوربین تان چراغ فعال چشمک زن دارد، مطمئن شوید که دیگر چشمک نمی زند. ( این احتمالاً ایدة خوبی است که اول منتظر شوید دوربین نوشتن را تمام کند و بعد، قبل از خارج کردن کارت، دوربین را خاموش کنید. )؛
? قبل از آنکه دوربین تان را خاموش کنید، چند لحظه صبر کنید تا دوربین نوشتن اطلاعات از بافر بر روی کارت را خاتمه دهد، و چراغ چشمک زن فعال دوربین، اگر وجود دارد، از کار بیفتد؛ از میزان پر بودن کارت خود آگاه باشید و آن را عوض کنید، یا اطلاعات روی آن را به رایانه، سی دی، یا هر ابزار ذخیرة دیگر منتقل کنید، پیش از آنکه به عکاسی ادامه دهید ( وقتی کارت ها خیلی پر می شوند، می توانند بر روی هِدِر کارت و FAT بنویسند، که می توانند موجب شوند دوربین/رایانه نتواند اطلاعات را بر روی کارت پیدا کند. )؛
پس از آنکه عکس های تان را به رایانه یا هر ابزار ذخیرة دیگری منتقل کردید و از سلامت آنها مطمئن شدید، کارت خود را در داخل دوربین از نو فرمت کنید. ( این ایدة خوبی است که پس از ریختن فایل های عکس های تان از روی کارت به رایانه، با ثبت آنها بر روی یک سی دی/ دی وی دی، نسخة پشتیبانی از آنها تهیه کنید. )؛
? همیشه قبل از آنکه در طول روز برای عکاسی از خانه خارج شوید، باتری های تازه در دوربین تان بگذارید – وقتی باتری های تان ضعیف می شوند، آنها را با باتری های نو عوض کنید، به این ترتیب، دوربین تان همیشه نیرو برای نوشتن اطلاعات از بافر بر روی فلش مدیا خواهد داشت. ( وقتی نزدیک خانه هستید، همیشه یک سری باتری پشتیبان همراه داشته باشید – وقتی به تعطیلات می روید، مطمئن باشید حداقل دو سری باتری پشتیبان و شارژر آنها را همراه خود دارید. )؛
? زمان فشردن دکمة شاتر، زمان کافی در نظر بگیرید، تا به دوربین تان اجازه دهید بدون پر کردن بافر، اطلاعات را بر روی کارت بنویسد. ( به خصوصیات دوربین تان در دفترچة راهنمای آن نگاه کنید تا بفهمید دوربین تان قادر به ثبت چند فریم در ثانیه است، و چند ثانیه زمان برای یک ردیف عکاسی پیش از پر شدن بافر نیاز دارد. )؛
? کارت های فلش مدیای خود را از منابع الکتریکی قوی ( الکتریسیتة ساکن حاصل از راه رفتن بر روی فرش در زمستان می تواند شارژ ولتاژیِ بسیار بالایی تولید کند و برای آسیب رساندن به یک کارت کافی باشد ) و میدان های مغناطیسی قوی ( دستگاه های اشعه ایکس و اسکنرهای فرودگاه ها بی خطر هستند، اما برخی از دستگاه های اشعه ایکس قوی تر تازه که برای بازرسی بار مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند به کارت های شما آسیب برسانند – اگر شک دارید یاخیالتان ناراحت است، کارت های فلش مدیای خود را در هواپیما همراه خود داشته باشید.)؛
? فلش مدیای خود را تنها پس از آنکه ارتباط کارت با رایانه تان قطع، و چراغ فعال از چشمک زدن باز ایستاد، از کارت خوان خارج کنید؛
? اگر کارت تقریباً پر است، تا زمان کپی کردن عکس ها بر روی رایانه تان صبر کرده و بعد، فایل ها را ویرایش یا پاک کنید. ( اگر پاک کردن یک یا دو عکس ضروری باشد، مهم نیست، اما بهتر آن است که تا زمان انتقال کامل و ایمن فایل ها به هارد رایانه تان، صبر کنید )
اگر بیش از یک دوربین دیجیتال دارید، سعی کنید کارت های هر کدام را از هم جدا نگهدارید. عکاسی با یک دوربین و بعد انتقال کارت آن به دوربین بعدی و عکاسی دوباره، می تواند باعث خرابی کارت شود.
اکنون شما می دانید که چه چیزهایی باعث خرابی کارت های فلش مدیا می شود، و چگونه می توانید از آنها اجتناب کنید. با این همه، اگر کارت های شما با تمام مراقبتی که به خرج می دهید خراب شوند، چه باید بکنید؟ پیش و بیش از همه، کارت خود را از نو فرمت نکنید یا سعی نکنید عکس ها را پاک کنید.
اگرچه، فرمت دوبارة کارت تان، اطلاعات را به شکل فیزیکی از میان نخواهد برد، اما اطلاعات را بر روی FAT کارت ها تغییر داده، و به این ترتیب، یافتن اطلاعات بر روی کارت غیرممکن شده، و کارت، خالی خوانده می شود ( اصطلاحاً، صفر شدن کارت گفته می شود ).
بهترین راه برای بازیافت اطلاعات از یک کارت آسیب دیده، استفاده از یکی از چندین برنامه های نرم افزاریِ بازیافت اطلاعات است که در بازار موجود هستند.
این برنامه ها می توانند تصاویر را از کارت های خراب و یا پاک شده، نجات دهند. بیشتر این برنامه ها می توانند اطلاعاتِ از دست رفته را از منبعی از ابزارهای چندرسانه ای شامل اطلاعات از دوربین های دیجیتال، ام پی تری پلیرها، پی دی اِی ها و گوشی های تلفن همراه، بازیافت کنند.
به علاوه، بیشتر برنامه های نجات، شامل تدابیری برای بازیافت اطلاعات کارت های کامپکت فلش ( نوع 2/1 )، میکرودرایوهای آی بی اِم، اسمارت مدیا کارت ها، مولتی ـ مدیا کارت ها، سکیور دیجیتال کارت ها، مموری استیک ها، و ابزارهای ذخیره سازی دیگر همچون هارد دیسک درایوها، و دیسک های فلاپی هستند.
اگر کارت تان را از نو فرمت کنید، معمولا این برنامه ها بر روی شان مؤثر نخواهند بود. بسیاری از تولیدکنندگان هم، نرم افزارهای اختصاصی ای دارند که به کار بازیافت اطلاعات از کارت های همان تولیدکننده می آید؛ با این همه، اگر کارت تازه ای از تولید کننده دیگری می خرید، نمی توانید نرم افزار بازیافت اطلاعات کارت قبلی تان را برای کارت آسیب دیدة جدید استفاده کنید.
در اینجا فهرست تعدادی از بهترین نرم افزارهای بازیافت اطلاعات را می توانید مشاهده کنید:
? Data Rescue"s PhotoRescue
? PhotoOne Recovery
? Zero Assumption Digital Image Recovery
? Media Undelete
? Digital PhotoRescue Professional
اکنون می دانید که چگونه می توانید از کارت های فلش مدیای خود مراقبت کنید، اگر آسیب دیدند چه رفتاری پیش بگیرید، و چه نرم افزاری را به کار ببرید تا آنها را ترمیم کنید.
با اتخاذ رفتارهای کاری مناسب و به خرج دادن کمی بردباری، برای زمانی طولانی از آسیب در امان خواهید بود. تنها کاری که باقی مانده، پیش رفتن و گرفتن عکس های زیباست !!!!
|